آسيفكسی نوزادان- بخش اول

اختلال در اكسيژن رسانی بافتی در دوران جنينی و بدو تولد آسيفكسی گفته می شود، روند آن هيپوكسمی، كربوكسمی و در نهايت اسيكمی و اسيدوز متابوليك می‌باشد.

در هيپوكسی، اگر سيستم تنفسی نوزاد متولدشده سالم باشد. برای مدت 2 الی 3 دقيقه تاكی پنه بروز می‌كند. در اين مدت زمان ضربان قلب تغيير نمی كند اما با تداوم هيپوكسی، ضربان قلب به تدريج كاهش يافته و يك آپنه گذرا به مدت 1/5 – 1 دقيقه بروز می كند (آپنه اوليه) كه با سيانور همراه بوده و با پيشرفت هيپوكسی (8 دقيقه) ضربان قلب به كمتر از b/m 100 رسيده، نوزاد رنگ پريده شده و برای مدت 2 تا 3 دقيقه تنفس وی به شكل gasping درمی‌آيد. (تنفس های غيرطبيعی سطحی و نامنظم با تعداد 6 تا 10 بار در دقيقه) (آپنه ثانويه) و در اين زمان است كه آسيفكسی بروز می كند.

1. علل مادری:  ديابت، هپرتانسيون، پره اكلامپسی و اكلامپسی، استفاده از الكل و سولفات منيزيم، داروهای بتا آدرنژيك و ناركوتيك، عفونت، دكولمان پرويا
2. علل جنينی: نمای غيرطبيعی، آسپيراسيون مكونيوم، سپسيس، هيپوولمی، پرولاپس بندناف، نواقص مادرزادی

 مغز: انسفالوپاتی، هيپوكسيك، تشنج، ادم مغز، انفاركتوس

 قلب: نارسايی قلبی، سكته قلبی، نارسايی دريچه ای

 ريه: ديسترس تنفسی، شنت راست به چپ

 كبد: انفاركتوس، نكروز كولستاز

 كليه: نكروز حاد توبولر يا كورتيكال

 روده: گاستروپاتی، زخم و خونريزی گوارشي

 خون: DIC، گانگرن محيطی

 نكته: برخلاف بالغين، در نوزادان غالباً ايست تنفسی بر ايست قلبی مقدم است. يعنی ابتدا نارسايی و ايست تنفسی بروز می‌كند و سپس براديكاردی و آسيستول رخ می دهد. شناسايی علایم آسيفكسی كه شامل: خواب‌آلودگی، كاهش و ضعف رفلكس ها، تحريك پذيری، ناله يا صدای خرخر مانند بازدمی ( Grunting ) حركات پره‌های بينی، رتراكسيون قفسه سينه، تاكی پنه، آريتمی، تاكی و برادری كاردی، ضعيف شدن نبض ها، هيپوتانسيون (كبودي نواحی مختلف و نامنظم پوست) رنگ پريدگی سيانوز، تعريق وخشكی مخاط مهم است.

يكي از علایم هيپوكسمی، كاهش پرفيوژن بافتی نوزاد است اما ممكن است به طور طبيعی يا در صورت هيپوترمی ديده شود. برای تشخيص علایم همراه و برطرف شدن، گرم شدن كمك كننده است.

1. نوزاد را به محل گرم و زير راديان وارمر می بريم و كاملاً خشك می كنيم با دو عدد شان، شان اول بعد از خشك كردن نوزاد، كه اول سرش بايد خشك شود، كنار گذاشته و با شان دوم قرار می دهيم.
2. ساكشن دهان و با درنظرگرفتن تحريك پذيری نوزاد، وقت زيادی صرف تحريك نمی كنيم و اين تحريك با ماساژ پشت نوزاد انجام می شود. سپس قلب و تنفس  نوزاد را ارزيابی می كنيم.
3. اكنون ۳۰ ثانيه گذشته، با اطمينان از بازبودن راه های هوايی:
   1.  اگر تنفس شروع نشده يا  تعداد ضربانات قلب زير ۱۰۰ باشد تهويه تنفسی با فشار مثبت با اكسيژن ۱۰۰%، ۲۰ تا ۳۰ ثانيه داده ميشود.
   2. اگر فعاليت تنفسی و قلب نرمال است، ولی نوزاد سيانوزه است، به نوزاد اكسيژن ۱۰۰% داده شود.
      1. نكته ساكشن ناز و فارنژيال تنها در موارد دفع مكونيوم كاربرد دارد.

بیشتر بدانیم: روش استفاده و نگهداری از تخت گرم کننده تابشی (وارمر) در بخش نوزادان

ادامه مطلب بزودی در بخش دوم آسيفكسی منتشر می گردد.