روش صحیح انجام ساکشن برای بیمار
ساکشن چیست؟
ساکشن روشی جهت تمیز کردن ترشحات با استفاده از فشار منفی و یک سایز مناسب از کاتتر ساکشن است. این پروسیجر ممکن است توسط پرستاران و تیم درمانی در یک موقعیت اورژانسی انجام شود و یا قسمتی از فرایند مراقبت از بیمار باشد. هدف از انجام ساکشن دهانی، حفظ رطوبت و سلامت دهان بیمار یا برداشتن خون و ترشحات استفراغی در یک موقعیت اورژانسی است. همچنین هدف از انجام ساکشن تراشه خارج کردن ترشحات ریوی در بیمارانی است که قادر به سرفه موثر جهت خارج کردن ترشحات ریه نمی‌باشند. بیمار ممکن است کاملاً هوشیار یا دچار درجاتی از کاهش سطح هوشیاری باشد. با انجام ساکشن، ترشحات از راه هوایی این بیماران پاک شده و راههای هوایی جهت جلوگیری از آتلکتازی ثانویه به انسداد راههای هوایی، باز می‌شوند و اکسیژناسیون به صورت موثر و کافی انجام گیرد.
انواع ساکشن
- ساکشن اروفارنزیال (دهانی حلقی)
- تراکیال (نای)
- اندوتراکیال (تراشه)
سایز مناسب کاتتر برای گروه‌های سنی مختلف:
- نوزادان: ۸-۵
- کودکان: ۸-۶
- نوجوانان: ۱۰-۸
- بزرگسالان: ۱۸-۱۲
| Color | Catheter size |
|---|---|
| خاکستری | ۵ |
| سبز روشن | ۸ |
| آبی | ۸ |
| سیاه | ۱۰ |
| سفید | ۱۲ |
| سبز | ۱۴ |
| نارنجی | ۱۶ |
| قرمز | ۱۸ |
نکات مهم هنگام ساکشن:
- توضیح علت انجام ساکشن و روش همکاری به بیمار
- آماده کردن محیط و وسایل مورد نیاز
- توصیه شده است تا جایی که ممکن است از کاتترهای کوچکتر استفاده شود.
- ضخامت کاتتر ساکشن نباید از نصف قطر داخلی راه هوایی در بزرگسالان بیشتر باشد.
- جهت آماده نمودن بیمار برای ساکشن در کودکان و بالغین، ابتدا کسیژن ۱۰۰ درصد برای بیمار برقرار کنید و در نوزادان میزان fio2 را ۱۰ درصد افزایش دهید. این امر 30 تا 60 ثانیه قبل از انجام ساکشن به ویژه برای بیمارانی که هایپوکسیک هستند توصیه شده است.
این کار به روش های زیر می تواند انجام شود:
- بالا بردن میزان FiO2 در تنظیمات ونتیلاتور
- تهویه دستی در بیماران توصیه نمی شود چرا که اثبات شده است تامین FiO2 مناسب به این طریق امکان پذیر نمی باشد و از طرفی فردی که این کار را انجام می دهد باید مطمئن شود که فشار مثبت انتهای بازدم (PEEP) حفظ شده است. ( زمانی که گزینه دیگری جهت هایپر اکسیژنه کردن موجود نباشد)
- قبل از انجام ساکشن و قبل از اتصال کاتتر ساکشن به لوله ساکشن فشار منفی این واحد باید از طریق مسدود کردن انتهای لوله چک شود . فشار باید تا حد ممکن و تا جایی که امکان پاک کردن موثر ترشحات باشد پایین آورده شود.
«فشار مناسب جهت ساکشن گروه های سنی مختلف»
| ساکشن دیواری | ساکشن پرتابل | |
|---|---|---|
| نوزادان | 50-80mmhg | 2-5 |
| اطفال | 80-100mmhg | 5-10 |
| بزرگسالان | 100-120mmhg | 10-15 |
نشانگرهای نیاز به ساکشن
- نیاز به باز نگه داشتن راه هوایی و انجام تنفس موثر از طریق راه هوایی مصنوعی
- نیاز به خارج کردن ترشحات ریوی که با شواهد زیر مشخص می‌شود:
- الگوی دندان اره‌ای در نمودار کاپنو گراف یا وجود کراکل کورس روی تراشه که نشانگرهای قوی مبنی بر وجود ترشحات ریوی هستند.
- افزایش PIP (حداکثر فشار دمی) در ونتیلاتورهای کنترله حجمی و کاهش V در ونتیلاتور های کنترله فشاری
- کاهش O2SAT و اختلال در ABG
- ترشحات قابل مشاهده در راه هوایی
- عدم توانایی بیمار جهت سرفه‌های موثر
- دیسترس تنفسی حاد
- شک به آسپیراسیون ترشحات معدی یا ترشحات راه هوایی فوقانی
- نیاز به گرفتن نمونه جهت پیگیری وشناسایی پنومونی یا سایر عفونت‌های ریوی و یا نمونه جهت سیتولوژی
راهنمای گام به گام برای انجام ساکشن تکنیکی:
- خودتان را معرفی کنید و از هویت بیمار اطمینان حاصل کنید. پروسیجر را توضیح دهید و رضایت بیمار را کسب کنید.
- بیمار را بررسی کنید و مطمئن شوید که ساکشن ضرورت دارد. همه وسایل و تجهیزات لازم را آماده کنید.
- بیمار را در وضعیت عمودی قرار دهید (در صورت امکان)
- پره اکسیژناسیون را طبق دستورالعمل انجام دهید.
- پالس اکسیمتری را به بیمار وصل کنید.
- دست‌ها را بشویید.
- از وسایل حفاظت فردی مثل دستکش پیش بند و محافظ چشم استفاده کنید.
- کاتتر ساکشن را به لوله ساکشن وصل کنید.
- کاتتر را با ملایمت وارد راه هوایی (تنفسی) کنید و از فشار منفی زمانی که در حال خارج کردن کاتتر هستید استفاده کنید.
- کاتتر و دستکش را داخل سطل زباله عفونی قرار داده و لوله ساکشن را با سرم شستشو دهید.
- آنچه را که انجام داده و مشاهده کرده‌اید در پرونده بیمار ثبت و گزارش دهید.
ساکشن سطحی و ملایم جهت پیشگیری از آسیب به لایه مخاطی تراشه توصیه شده است و زمان هر دوره ساکشن نباید بیشتر از ۱۵ ثانیه طول بکشد
عوارض انجام ساکشن
- کاهش کمپلیانس ریه
- آتلکتازی
- هیپوکسی وهیپوکسمی
- ترومای بافتی به تراشه و لایه مخاطی برونش
- انقباض واسپاسم برونش
- افزایش کلونی میکروبی در راه هوایی تحتانی
- تغییر در جریان مغز
- افزایش فشار خون
- کاهش فشار خون
- دیس ریتمی قلبی
استفاده روتین از نرمال سالین ممکن است با وقایع زیر همراه باشد:
- سرفه های فزاینده
- کاهشO2SAT
- برونکواسپاسم
- انتقال کلونیهای باکتریایی موجود در لوله تراشه به راههای هوایی تحتانی
- درد اضطراب و دیس پنه
- تاکیکاردی
- افزایش فشار داخل مغز
تعاریف و اصطلاحات:
کمپلیانس ریه: میزان خاصیت الاستیکی ریه‌ها و قابلیت ارتجاع ریوی را کمپلیانس ریه می‌نامند.
اتلکتازی: روی هم خوابیدن آلوئول‌ها
هیپوکسی: کاهش میزان اکسیژن سلولی
هیپوکسمی: کاهش میزان اکسیژن خون
مطالب مرتبط
دیدگاه‌ها 4
دیدگاهتان را بنویسید
این سایت، با هدف ارتقای دانش پرستاران، معرفی توانمندی های آنها و نیز دسترسی آزاد عموم بویژه دانشجویان و شاغلین حرفه پرستاری و پیراپرستاری به مطالب روز و مورد نیاز علمی، راه اندازی شده است.
با سلام و احترام و تشکر
سلام از لطف و توجه شما سپاسگزارم
بسیار عالی
از زحماتتان بسیار سپاسگزارم
ممنون بابت راهنمایی اما یه سوال میتوان واسه بینی هم کار کرد واسه بزرگسال چون که ترشح بیشتر داره واسه بینی کار کرد