نقش وازوپرسورها در پیشرفت زخم فشاری در بیماران بزرگسال در شرایط بحرانی

سالانه بیش از ۵ میلیون بیمار در ایالات متحده امریکا در بخش های مراقبت ویژه درمان می شوند. از این تعداد بیماران بستری در بخش ICU به میزان زیادی در داخل بیمارستان مبتلا به زخم های فشاری می شوند. بر اساس آمار بین ۱۲ تا ۴۲ درصد بیماران در داخل بیمارستان مبتلا به زخم فشاری می شوند. عوامل اصلی که باعث زخم فشاری می شوند شامل تاثیر خود فشار و میزان تحمل بافت می با شد. شدت و مدت زمان فشار کمک به ایسکمی بافت میکند و تحمل بافت، تعیین کننده توانایی پوست و ساختار های زیرین آن برای تحمل یک فشار موفقیت آمیز می باشد. تحمل بافت تحت تاثیر عوامل خارجی مانند : اسطکاک، کشیدگی و رطوبت و عوامل داخلی مانند شرایط تغذیه ای ، سن ، فشار پایین ، شرلیط ایجاد کننده پرفیوژن ضعیف بافتی، و شرایط کاهش اکسیژن بافتی می باشد.

اخیراً در کنفرانسی که توسط انجمن بین المللی زخم فشاری برگزار شد عنوان شد که فاکتورهای داخلی و غیر قابل تعدیل شامل: شرایط همودینامیک ناپایدار با تغییر پوزشین، شرایط قلبی ریوی ناپایدار که منجر به نقص در رسیدن اکسیژن به بافت و پرفیوژن ناکافی بافتی، حالت شوک و استفاده از داروهای مختلف برای حفظ حیات می توانند سبب ایجاد زخم فشاری شود و استراتژی هایی برای از بین بردن این عوامل می تواند در جلوگیری از زخم فشاری نقش داشته باشد.

وازوپرسورها داروهای حفظ کننده حیات می باشند که در بیماران بحرانی با نقص در پرفیوژن بافتی و هایپوکسمی به منظور افزایش فشار متوسط شریانی (MAP) مورد استفاده قرار می گیرند. فارماکودینامیک وازوپرسورها پیشنهاد می کند که این داروها ممکن است نقش مهمی در تغییر تحمل بافتی ایجاد کنند و می توانند در پیشرفت زخم فشاری نقش داشته باشند.

روش کار:

مطالعه به صورت مشاهده ای آینده نگر می باشد. ۱۲ تخت ICU داخلی – جراحی و ۶ تخت قلبی – عروقی در بیمارستان ENGLWOOD و MEDICAL CENTER در سال۲۰۱۲ انجام گرفت. همه بیماران پذیرفته شده در دو بخش ICU داخلی – جراحی و قلبی – عروقی در سال ۲۰۱۲ که معیارهای ورود به مطالعه را داشته اند به عنوان شرکت کننده وارد مطالعه شده اند. معیار های ورود به مطالعه شامل افراد بالاتر از ۱۸ سال که به مدت بیشتر از ۲۴ ساعت در بخش  ICU بستری باشند و در زمان پذیرش یکی از داروها ی وازوپرسور را دریافت نماید، می باشد. بیمارانی که کمتر از ۱۸ سال سن دارند و بیمارانی که کمتر از ۲۴ ساعت در بخش مراقبت های ویژه بستری باشند و همچنین افرادی که در طول پذیرش هیچ گونه داروی وازوپرسوری را دریافت نکنند و همچنین افرادی که در زمان پذیرش زخم فشاری را به هر درجه ای داشته اند از مطالعه خارج می شدند.

به منظور رسیدن به نتایج آماری دقیق و قوی اندازه نمونه را به ۳۰۰ نفر برای انجام آنالیز چند متغییری تعیین نموده ایم.

نتایج:

نوراپی نفرین و وازوپرسین بطور قابل توجهی همراه با زخم فشاری می باشد. استفاده طولانی مدت از دستگاه تهویه مکانیکی بیشتر از ۷۲ ساعت و ارست قلبی، فشار متوسط شریانی کمتر از ۶۰ میلی متر جیوه به عنوان عوامل پیشگیری کننده زخم فشاری در بیماران بستری در ICU می باشند.

نتیجه گیری:

جلوگیری از زخم بستر به عنوان یکی از قسمت های مهم مراقبتی در تمامی بخش های ICU می باشد. در بسیاری از مطالعات شرایط پاتوفیزیولوژیک دخیل در ایجاد زخم فشاری و همچنین استراتژی های مورد نیاز برای جلوگیری از آن مورد بررسی قرار گرفته است. در مطالعه ما استفاده از وازوپرسورها پیش گیری کننده بسیار قوی برای ایجاد زخم فشاری می باشد. ما همچنین فهمیدیم که استفاده طولانی مدت از وازوپرسین و دوز بالای آن می تواند در ایجاد زخم فشاری بسیار تاثیر گذار باشد. داروهای وازوپرسور تنها زمانی مورد استفاده قرار می گیرند که تلاش های دیگر برای حفظ حیات ناموفق بوده باشند. در بیمارانی که داروهای وازوپرسور دریافت می کنند ترکیب کاهش فشار خونی که از قبل وجود داشته است و یا همراه با دادن دارو ایجاد شده است، و قدرت منقبض کنندگی وازوپرسور مورد استفاده و شدت بیماری ای که نیاز به استفاده از وازوپرسور را ایجاد کرده است می توانند در ایجاد زخم فشاری موثر باشند.

پرستاران باید نقش وازوپرسورها را در ایجاد زخم فشاری بدانند زیرا در بسیاری از موارد، استفاده از وازوپرسور را نمی توان به دلیل ایجاد زخم فشاری نا دیده گرفت. 

نویسنده : Jill Cox , Sharon Roche –Englewood hospital and medical center

مترجم : حسین داوری (کارشناس ارشد پرستاری) و معصومه کرک آبادی (کارشناس پرستاری)

منبع:

Am.j.crit.care

Am j crit care 2015 NOV;24(6):501-10