طرز تهیه انواع سرم های دارویی

با توجه به دستور پزشک چنانچه انفوزیون سرم هپارین به صورت 500u/hr ,750u/hr ,1000u/hr درخواست گردد، طرز تهیه به صورت زیر خواهد بود:

500u/hr: ser D/W 5% 100 CC + 5000 uHeparin 10 gtt/min

750u/hr: ser d/W 5% 100 CC + 7500 uHeparin 10 gtt/min

1000u/hr: ser D/W 5% 100 CC + 10000 uHeparin 10 gtt/min

با میزان فوق برای هر منظور، استفاده از سرم هپارین به صورت ۱۰قطره میکروست در دقیقه خواهد بود.

بیشتر بخوانید: سرم هپارين، مكانيزم اثر و مراقبتهای پرستاری آن

1vial stk = 750000u

ser D/W 5% 100CC + 2AMP STK (1/500/000 U)

در صورتیکه دستور پزشک انفوزیون سرم در عرض یک ساعت باشد، تعداد قطرات 100 قطره در دقیقه می‌باشد.

تعداد کل قطرات سرم استرپتوکیناز بر حسب میکروست = ۶۰۰۰ قطره

مدت زمان انفوزیون سرم بر حسب دقیقه با سرعت ۱۰۰ قطره در دقیقه = ۶۰

استرپتوکیناز یک آنزیم ترومبولتیک است که در انفارکتوس میوکارد، آمبولی ریه، ترومبوز شریان کرونری و انسداد شریان‌های ریوی کاربرد دارد. هر ویال استرپتوکیناز حاوی 750000 واحد دارو می‌باشد که معمولاً برای بیماران 1500000واحد (معادل 2 ویال) تجویز می‌شود. توجه داشته باشید قبل از تزریق، PT-PTT چک شود.

ابتدا ویال اول را با 5 سی سی آب مقطر حل و داخل 100سی سی سرم میکروست رقیق نموده و در عرض 30 الی 45 دقیقه انفوزیون شود. سپس ویال دوم را به صورت قبل حل نموده و داخل میکروست رقیق نمایید و در عرض 45دقیقه مجدداً انفوزیون کنید. یک ساعت پس از اتمام ویال دوم، از بیمار EKG بگیرید.

تذکر

1. جهت جلوگیری از تهوع و التهاب بیمار حین تزریق استرپتوکیناز می توان از آمپول پلازیل و هیدروکورتیزون بصورت پروفیلاکسی بهره برد .
2. حل نمودن آمپول استرپتو کیناز باید به آرامی انجام گیرد و از تکان دادن آن خودداری شود .
3. درصورت ایجاد حساسیت مثل افت فشار خون، بی قراری، لرز، تهوع و آریتمی انفوزیون را قطع نمایید .
4. حین انفوزیون استرپتوکیناز ، بیمار را از نظر فشار خون، نبض، ریت و ریتم قلبی، خونریزی و حساسیت به دارو مکرر کنترل نمایید .
5. درصورتی که دیس ریتمی قلب بصورت PVC مولتی فوکال ، short run VT بود از بلوس لیدوکایین استفاده شود و در صورتی که بلوس لیدوکایین اثر بخش نبود برای بیمار سرم لیدوکایین شروع نمایید . ( رجوع شود به پروتکل لیدوکایین )
6. پس از پایان پروتکل استرپتوکیناز، در صورتی که فشار خون بیمار بالای P/100 بود، سرم TNG به صورت gr/min mic10-5 شروع شود و با توجه به فشار خون بیمار دوز آن افزایش داده شود. در صورتی که BP<100mmH باشد سرم TNG شروع نشده یا Hold شود.
7. یک ساعت پس از پایان پروتکل استرپتوکیناز، از بیمار EKG گرفته شود.
8. هشت ساعت پس از پایان پروتکل استرپتوکیناز، آنزیم‌های قلبی (CPK-LDH ) بیمار چک شود.
9. چهار ساعت پس از پایان پروتکل استرپتوکیناز، PT-PTT بیمار چک شود. در صورت نرمال بودن، طبق دستور پزشک عمل کنید و در صورت اختلال در جواب PT-PTT، در مورد تزریق هپارین با پزشک معالج بیمار مشورت نمایید.
10. مقدار P.T.T دو بار در روز چک شود ( ۶عصر، ۶صبح ). در صورتی که P.T.T>90 باشد دوز هپادین %25 ( ۱۵۰۰u ) کاهش داده شود و زمانی که P.T.T<50 باشد %25 افزایش داده شود. ( بهتر است جهت کاهش یا افزیش با پزشک مربوطه هماهنگ شود).

برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید مقاله «نحوه‌ انجام انواع تزریقات» را مطالعه کنید.

موارد کنتراندیکاسیون مطلق

1. سابقه سکته مغزی در یک سال اخیر مخصوصاً اگر هموراژیک باشد.
2. در سه ماه اخیر سابقه جراحی داشته باشد.
3. سابقه خونریزی معده داشته باشد.
4. اختلال انعقادی داشته باشد.
5. در ۹ ماه اخیر استروپتوکیتاز دریافت کرده باشد.
6. فشار خون بالاتر از ۱۸۰ باشد.

سرم گلوکز، انسولین، پتاسیم برای بیمارانی که درد سینه مقاوم و مداوم دارند و به سرم TNG و مسکن جواب نمی‌دهند کاربرد دارد. این محلول یک منبع انرژی زای بی هوازی است و قلب را از ایسکمی زود هنگام نجات می‌دهد. این پروتکل برای بیماران دیابتی و سکته قلبی کاربرد دارد. ابتدا 200 سی سی سرم دکستروز واتر %5 را با 20 سی سی کلرید پتاسیم %15 با 280 سی سی گلوکز هیپرتونیک %50 (معادل 6 ویال) با 25 واحد انسولین رگولار مخلوط کرده، محلول تهیه شده بصورت mg/kg/h 1-5/1 ( 15 قطره ) طی مدت 12 ساعت انفوریون گردد.

لیدوکایین جهت درمان آریتمی‌های بطنی و جلوگیری از عود مجدد آریتمی کاربرد دارد. ابتدا 1 تا mg/kg 1.5 به طور آهسته وریدی تزریق شود و هر 3 تا 5 دقیقه تا برطرف شدن آریتمی تکرار شود تا مقدار آن به mg/kg 3 برسد. جهت درمان آریتمی‌های بطنی مکرر (PVC مولتی فوکال، short run VT) از سرم لیدوکایین استفاده می‌شود. جهت انفوزیون سرم لیدوکایین 1 گرم لیدوکایین (معادل 10 ویال %2 که حجم هر ویال cc 5 می‌باشد) را با 450 سی سی سرم دکستروز واتر %5 رقیق نموده و بصورت mg/kg 4-2 (15 تا 30 قطره) انفوزیون شود.

به هیچ عنوان از ویال‌های لیدوکائین ۵۰ سی سی به دلیل وجود اپی نفرین در داخل آن، جهت انفوزیون دائم و بولوس استفاده نشود.

محلول سرم آمیودارون جهت درمان آریتمی‌های بطنی و فوق بطنی کاربرد دارد. ابتدا 150 میلی گرم معادل یک آمپول به‌صورت وریدی آهسته طی مدت 10 دقیقه تزریق کنید. سپس 300 میلی گرم آمپول آمیودارون ( معادل 2 آمپول ) را با 100 سی سی سرم دکستروز %5 داخل محفظه میکروست رقیق نموده و در مدت 6 ساعت اول به‌صورت 1mg/min (با سرعت 20 قطره میکروست) انفوزیون شده و در مدت 18ساعت بعد به صورت 0.5mg/min (10 قطره میکروست) انفوزیون گردد.

این دارو اثر ضد آریتمی و ضد ایسکمی دارد و به نوعی با مهار کانال کلسیم، نوعی وازودیلاتور است. این سرم در بیمارانی که تغذیه نامناسب دارند و احتمال کاهش منیزیم در آن‌ها زیاد است، بیمارانی که داروی مدر دریافت می‌کنند، بیمارانی که MI نموده به‌ویژه اگر همراه با QT طولانی باشد، بیماران اکلمسی و آن دسته از بیمارانی که MI نموده و قبل از 6 ساعت مراجعه نموده اند و نمی‌توان از پروتکل استرپتوکیناز برای آن‌ها استفاده نمود کاربرد دارد.

ابتدا 1 گرم سولفات منیزیم معادل 2 سی سی سولفات منیزم %50 ( هر ویال سولفات منیزیم 10 سی سی حجم دارد) را به همراه 100cc از سرم D/w %5، داخل میکروست ریخته و در عرض 15 دقیقه انفوزیون نمایید. سپس 9 گرم سولفات منیزیم معادل 18 سی سی سولفات منیزم (یعنی یک ویال کامل 10cc+8cc از ویال دیگر) را با 50 سی سی سرم دکستروز %5 رقیق نموده به‌صورت 5 قطره در دقیقه انفوزیون نمایید.

تذکر

• در صورت نارسایی کلیوی و هیپرتانسیون پروتکل ادامه داده نشود.
• آنتی دوت سولفات منیزیم، کلسیم گلوکونات است.

دوپامین در درمان شوک کاردیوژنیک و برای افزایش برون‌ده قلبی و افزایش فشار خون و جریان ادرار و در موارد شدید و مقاوم نارسایی احتقانی قلب کاربرد دارد. دوپامین در مقادیر کم (1 تا 2 ugr/kg/min ) موجب گشادی عروق مغز و کلیه و مزانتر می‌شود و برون‌ده ادراری را افزایش می‌دهدو در مقادیر ( 2 تا 10 ugr/kg/min) موجب افزایش برون‌ده قلبی می‌شود. در مقادیر بالای (10ugr/kg/min) موجب افزایش مقاومت محیطی و تنگ شدن عروق کلیوی و مزانتر شده و فشار خون را بالا می‌برد.

دوبوتامین در افزایش برون‌ده قلب به دنبال کاهش قدرت انقباضی قلب کاربرد دارد.

دارو را در ۱۰۰ سی سی میکروست رقیق نموده و با توجه به دستور پزشک معالج تعداد قطرات سرم را تنظیم کنید.

بیشتر بدانیم: انواع سرم، کاربرد و مراقبت های پرستاری

منبع

1. سرم درمانی مراقبت‌های پرستاری (سرم‌ها وفراورده‌های آن): فروزان آتش زاده شوریده، عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی- انتشارات فکر نو ۱۳۷۸
2. راهنمای درمان وریدی: دلانی، کونی وایت، راهنمای درمان وریدی، کونی وایت دلانی، مری لولوئیز ترجمه بهمن رضایی تبریز: انتشارات سالار۱۳۷۴
3. آی.وی.تراپی (درمان داخل وریدی به زبان ساده) سوزان کی.مارکل- پول ترجمه: دکتر بابک عزیز افشاری نشر طبیب ۱۳۸۴