آسیفکسی نوزادان -بخش اول

اختلال در اکسیژن رسانی بافتی در دوران جنینی و بدو تولد آسیفکسی گفته می شود، روند آن هیپوکسمی، کربوکسمی و در نهایت اسیکمی و اسیدوز متابولیک می‌باشد.

در هیپوکسی، اگر سیستم تنفسی نوزاد متولد شده سالم باشد. برای مدت ۲ الی ۳ دقیقه تاکی پنه بروز می‌کند. در این مدت زمان ضربان قلب تغییر نمی کند اما با تداوم هیپوکسی، ضربان قلب به تدریج کاهش یافته و یک آپنه گذرا به مدت ۵/۱ – ۱ دقیقه بروز می کند ( آپنه اولیه ) که با سیانور همراه بوده و با پیشرفت هیپوکسی ( ۸ دقیقه ) ضربان قلب به کمتر از b/m ۱۰۰ رسیده ، نوزاد رنگ پریده شده و برای مدت ۲ تا ۳ دقیقه تنفس وی به شکل gasping درمی‌آید.( تنفس های غیر طبیعی سطحی و نامنظم با تعداد ۶ تا ۱۰ بار در دقیقه ) ( آپنه ثانویه ) و در این زمان است که آسیفکسی بروز می کند.

 علل

۱-   علل مادری :  دیابت، هپرتانسیون، پره اکلامپسی و اکلامپسی، استفاده از الکل و سولفات منیزیم، داروهای بتا آدرنژیک و نارکوتیک،  عفونت، دکولمان پرویا

۲-  علل جنینی:  نمای غیر طبیعی، آسپیراسیون مکونیوم،  سپسیس ، هیپوولمی، پرولاپس بند ناف، نواقص مادرزادی

عوارض آسیفیکسی در ارگان‌های مختلف

 مغز: انسفالوپاتی، هیپوکسیک، تشنج، ادم مغز، انفارکتوس،

 قلب: نارسایی قلبی،سکته قلبی ، نارسایی دریچه ای

 ریه: دیسترس تنفسی، شنت راست به چپ

 کبد: انفارکتوس، نکروز کولستاز

 کلیه: نکروز حاد توبولر یا کورتیکال

 روده: گاستروپاتی، زخم و خونریزی گوارشی

 خون: DIC ، گانگرن محیطی

 نکته: برخلاف بالغین، در نوزادان غالباً ایست تنفسی بر ایست قلبی مقدم است. یعنی ابتدا نارسایی و ایست تنفسی بروز می‌کند و سپس برادیکاردی و آسیستول رخ می دهد. شناسایی علائم آسیفکسی که شامل: خواب‌آلودگی، کاهش و ضعف رفلکس ها، تحریک پذیری، ناله یا صدای خرخر مانند بازدمی ( Grunting ) حرکات پره‌های بینی، رتراکسیون قفسه سینه، تاکی پنه، آریتمی، تاکی و برادری کاردی، ضعیف شدن نبض ها، هیپوتانسیون ( کبودی نواحی مختلف و نامنظم پوست ) رنگ پریدگی سیانوز، تعریق وخشکی مخاط مهم است.

یکی از علائم هیپوکسمی ، کاهش پرفیوژن بافتی نوزاد است اما ممکن است به طور طبیعی یا در صورت هیپوترمی دیده شود. برای تشخیص علائم همراه و برطرف شدن ، گرم شدن کمک کننده است .

اقدامات

۱-   نوزاد را به محل گرم و زیر رادیان وارمر می بریم و کاملاً خشک می‌کنیم با دو عدد شان، شان اول بعد از خشک کردن نوزاد، که اول سرش باید خشک شود، کنار گذاشته و با شان دوم قرار می دهیم.

۲-   ساکشن دهان و با در نظر گرفتن تحریک پذیری نوزاد. وقت زیادی صرف تحریک نمی کنیم و این تحریک با ماساژ پشت نوزاد انجام می شود.  سپس قلب و تنفس  نوزاد را ارزیابی می کنیم.

۳-      اکنون ۳۰ ثانیه گذشته، با اطمینان از باز بودن راه های هوایی :الف – اگر تنفس شروع نشده یا  تعداد ضربانات قلب زیر ۱۰۰ باشد تهویه تنفسی با فشار مثبت با اکسیژن ۱۰۰% ، ۲۰ تا ۳۰ ثانیه داده میشود

ب- اگر فعالیت تنفسی و قلب نرمال است، ولی نوزاد  سیانوزه است، به نوزاد اکسیژن ۱۰۰% داده شود.نکته ساکشن ناز و فارنژیال تنها در موارد دفع مکونیوم کاربرد دارد.