آشنایی با مهمترین رفلکس های نوزاد

بعد از تولد باید پاسخ‌های رفلکسی (غیرارادی) نوزاد  مورد بررسی و معاینه دقیق قرارگیرد. سلامت این عکس العمل‌ها  نشان می‌دهد که نوزاد در وضعیت خوبی است و سیستم عصبی مرکزی وی سالم است. رفلکس‌ها، پاسخ‌هایی بازتابی و غیرارادی هستند که طی هفته‌های اول به بقای کودک در محیط خارج از رحم کمک می‌کنند و زمانی که مهارت‌های فیزیکی وعقلی کودک تکامل یابند و کودک قادر به انجام اعمال ارادی و هوشیارانه باشد؛ ناپدید می‌شوند. اگر نوزاد نارس باشد پاسخ‌های رفلکسی وی  با پاسخ‌های یک نوزاد سر موعد، متفاوت خواهدبود و این نکته باید در نظر گرفته شود.

پزشک یا پرستار این رفلکس را به وسیله قراردادن انگشت خود در کف دست کودک چک می‌کنند. با این کار نوزاد انگشتان خود را به دورانگشت معاینه کننده حلقه کرده و آن را می‌گیرد. در برخی کودکان این رفلکس بسیار قوی است. همچنین ممکن است این رفلکس در کف پا نیز وجودداشته باشد و با قراردادن شیئی یا انگشت در کف پای کودک، انگشتان کودک به دور آن حلقه شود. رفلکس چنگ‌زدن معمولاً  در پنج  ماهگی از بین می‌رود اما رفلکس کف پایی ممکن است تا یک سالگی باقی بماند.

اساسی‌ترین رفلکس نوزاد، رفلکس مکیدن است که کودک را قادر به تغذیه می‌کند. کودک انگشتان خود یا شما را با ولع می‌مکد و در صورت تماس انگشت یا نوک سینه با گونه اش، خود به خود سرش را به سمت تحریک شده برمی‌گرداند و دهانش را باز می‌کند. این رفلکس، جستجو برای غذا نام دارد. عمل قورت دادن و بلعیدن که به پاکسازی مجاری هوایی کودک کمک می‌کند نیز به طور رفلکسی انجام می‌شود.

مورو یک رفلکس دفاعی است. پزشک، با یک دست، پشت و با دست دیگر سرکودک را نگاهداشته، سپس  ناگهان سر را کمی رها می‌کند تا سر پایین بیفتد، در این هنگام نوزاد بازوها و پاها را باز کرده و انگشتان دستش را می‌گشاید چنان که گویی می‌خواهد به جایی چنگ بزند، سپس به آرامی بازوها و انگشتان را جمع کرده و پاها را به داخل شکم بالا می‌آورد. هر دو سمت بدن باید از نظر این رفلکس هماهنگ و مساوی باشند. رفلکس مورو در حدود دو ماهگی از بین می‌رود.

اگر زیر بازوهای کودک را نگه داشته و او را به وضعیت ایستاده در آورید؛ کودک شروع به قدم برداشتن می‌کند. این رفلکس در حدود یک ماهگی ازبین می‌رود وهیچ ارتباطی با کسب مهارت راه رفتن در آینده ندارد. مهارت ایستادن و راه رفتن هنگامی ایجاد می‌شود که عضلات، مفاصل و حس تعادل وی کامل شده باشد که این اتفاق در حدود دوازده ماهگی می‌افتد.

وقتی کودک را روی شکم قرار می‌دهید، خود به خود وضعیتی شبیه خزیدن به خود می‌گیرد. به این ترتیب که باسن را بالا داده و زانوها را زیر بدن خم می‌کند و وقتی به کف پای او ضربه ملایمی بزنید به طور مبهم شروع به خزیدن می‌کند. این رفتار هنگامی  که کودک قادرشود به طور مستقیم بخوابد و دیگر پاها را خم نکند (حوالی دو ماهگی) از بین می‌رود.

بیشتر بدانیم: معاینه و مراقبت از نوزاد تازه متولد شده