سازمان بهداشت جهانی خشونت علیه پرستاران را یک معضل جهانی و عالمگیر میداند. خشونت در محل کار یکی از نگرانیهای پرستاران شاغل در بخشهای خاص نظیر بخش روانپزشکی و اورژانس است. در این بخشها پرستاران همواره در معرض خشونت از طرف بیماران، همراهان و ملاقاتیها هستند . به همین منظور مطلب زیر که از طرف یکی از همکاران عزیز ما آقای مسعود عزیزی به نقل از سایت مرکز مدیریت حوادث و فوریت های پزشکی استان آذربایجان شرقی ارسال شده است جهت اطلاع پرستاران منتشر می گردد:
افشانه های اشک آور cs (با ترکیب malononitrile-ovhochlorbemzal ) و افشانه oc (حاوی عصاره capsaicimn ) به عنوان عامل اشک آور می باشد که موجب تحریک و سوزش شدید به همراه آبریزش از چشم و بینی و ایجاد ناتوانی موقت در حرکت می گردد.
افشانه سلاحی است دفاعی , که استفاده از آن آسان و غیرکشنده است. همچنین استفاده از این سلاح موجب متوقف شدن موقت تهدید از سوی مهاجم میشود.
از آنجاییکه این نوع تجهیزات دفاع شخصی برای اشخاص خطر مرگ ندارند اشخاص مجاز میتوانند آن را در منزل،اداره،کیف،کوله پشتی، و یا جیب نگهداری نموده و در زمان تهدید از آن استفاده کنند.
افشانه از جمله وسایل تجهیزات دفاع شخصی است که هر فرد مجازی میتواند آن را جهت ایمنی خود در مقابل تهدیدات استفاده نماید.
افشانه تاثیر بیشتری روی برخی از اعضاء فرد مهاجم می گذارد مانند غشاهای مخاطی (معمولا چشم ها ،دهان و بینی). تاثیر آن ناتوان کننده است و در عرض چند ثانیه موجب نابینایی موقت می گردد.همچنین تنفس محدود ، سرفه ، تهوع و سرگیجه از عوارض آن است و همین باعث ناتوانی موقت مهاجم و توقف تهدید می گردد.و این اثر از ۱۵ دقیقه تا یک ساعت باقی خواهد ماند.
بر اساس قانون ،گروه هایی از شهروندان مجاز می باشند از تجهیزات دفاع شخصی جهت دفاع مشروع از خود در مقابل تهدیدات جانی با رعایت قوانین و رعایت حقوق شهروندی و پس از آموزش از سوی مبادی ذیربط از آن استفاده نمایند این وسایل فقط قادر به جلوگیری از تهدیدات مجرمانه بوده و اثرات کشندگی ندارند.
شرایط عمومی و خصوصی متقاضیان دریافت تجهیزات :
الف : شرایط عمومی
۱- داشتن صلاحیت عمومی
۲- داشتن حداقل سن ۱۸ سال
۳- وجود تهدیدات جانی و مالی
۴- مشاغلی که در معرض تهدید می باشند.
۵- داشتن سلامت جسمی،روحی و روانی
۶- توانایی به کارگیری و استفاده از تجهیزات در مواقع لازم
۷- نداشتن سوء پیشینه کیفری
۸- عدم اشتهار به فساد اخلاقی و ناهنجاری های اجتماعی با استعلام از طریق پلیس امنیت
ب: شرایط اختصاصی
۱- شاغلین و بازنشستگان (کشوری) و خانواده آنان پس از تایید حراست مربوطه با ارایه معرفی نامه از سازمان حراست کل کشور.
۲-اشخاص حقیقی و حقوقی غیر از لشگری و کشوری پس از معرفی اتحادیه یا صنف مربوطه.
۳-در خصوص واگذاری اقلام و تجهیزات دفاع شخصی برای افراد حقیقی که تابع هیچ صنف یا اتحادیه ای نمیباشند پس از طرح موضوع در کمیسیون مربوطه تصمیم گیری خواهد شد.
استفاده از افشانه در بعضی اماکن ممنوع میباشد مانند : هواپیما ،کلانتری ها ،اماکن نظامی،اتوبوس های شهری، دانشگاه ها، مراکز بهداشتی و درمانی ، مهد کودک ها، استخرها، مراکز تجمع افراد مانند تالار ها، سالن ها، مساجد، حسینیه ها و همچنین در مراکز امنیتی و یا بعضی از سازمانهای دولتی که قوانین خاص خود را دارند فرد عامل باید تابع مقررات آن سازمان باشد و با احترام به قوانین از آن تبعیت کند.
استفاده از افشانه در مقابل افراد زیر ۱۵ سال ،معلولان ذهنی و جسمی، افراد ناتوان و سالمندان بالای ۷۰ سال ممنوع میباشد.
استفاد از افشانه زمانی لازم میباشد که فرد تهدید را حس کرده و امکان دیگری در دسترس نباشد همچنین فاصله مجاز برای استفاده باید بر اساس آموزش باشد و فرد تهدید را حس کرده و امکان دیگری در دسترس نباشد، همچنین فاصله استفاده ازافشانه باید بر اساس آموزش بوده و به نوعی از دسترس مهاجم دور باشد چرا که در بعضی مواقع موجب اخذ افشانه توسط مهاجم شده و بر علیه فرد مجاز استفاده خواهد شد.
ج )نحوه تعویض افشانه و کارت مجوز حمل و بیمه نامه مسئولیت مدنی تجهیزات دفاع شخصی توسط موسسات حفاظتی و مراقبتی :
اخذ افشانه استفاده شده یا تاریخ منقضی شده.
اخذ بیمه نامه استفاده شده یا منقضی شده .
اخذ کارت مجوز حمل تجهیزات که اعتبار آن خاتمه یافته است.
تنظیم فرم درخواست و تعهد مجدد.
اخذ تصاویر مطابقت داده شده شناسنامه و کارت ملی و کارت پایان خدمت یا معافیت از خدمت در صورت نیاز و معرفی نامه بشرح مندرج در شرایط اختصاصی .
اخذ استعلامات عدم اعتیاد و عدم سوء پیشینه و تائید سلامت جسمی و روحی و روانی از مبادی مربوطه.
ارسال کلیه مدارک ماخوذه به مرکز انتظام پلیس پیشگیری ناجا ازطریق موسسات حفاظتی ومراقبتی جهت سیر اقدامات قانونی.
تحویل پوکه افشانه یا تاریخ منقصی شده به مرکز انتظام پلیس پیشگیری ناجا ازطریق موسسات حفاظتی ومراقبتی.
ثبت در سامانه جامع صدور مجوز تجهیزات دفاع شخصی .
تحویل مجوز و تجهیزات دفاع شخصی (افشانه) به همراه بیمه نامه مسئولیت مدنی جدید به متقاضیان پس از اخذ وجه .
د ) مصادیق تخلف توسط دارندگان مجوز تجهیزات دفاع شخصی (افشانه):
۱-۱ )هرگونه استفاده از تجهیزات خارج از مقررات تعیین شده.
۱-۲ )واگذاری تجهیزات به افراد غیر.
۱-۳ )حمل و استفاده از تجهیزات در هواپیما یا اماکن و تاسیسات طبقه بندی شده.
۱-۴ )استفاده از تجهیزات باید مطابق با دفاع مشروع باشد.(ماده ۶۱ قانون مجازات اسلامی و تبصره ذیل آن).
۱-۵)نمایش تجهیزات و قدرت نمایی در انظار عمومی.
۱-۶)عدم گزارش فقدان، یا سرقت تجهیزات حداکثر پس از ۴۸ ساعت به مراکز صدور مجوز.
۱-۷)عدم تمدید کارت مجوز حمل تجهیزات پس از انقضاء مدت اعتبار آن.
۱-۸) عدم تمدید بیمه نامه مسئولیت مدنی تجهیزات پس از انقضاء مدت اعتبار آن .
۱-۹)بکارگیری تجهیزات در محل ها و مشاغل غیر مرتبط.
۱-۱۰)عدم ارائه گزارش بموقع توسط دارندگان افشانه پس از استفاده از آن به ادارات انتظام پلیس پیشگیری ناجا و مراکز صدور مجوز.
۱-۱۱)فقدان تجهیزات دفاع شخصی .
محکومین به سوء استفاده از تجهیزات دفاع شخصی با آراء قطعی مراجع قضایی مواجه خواهند شد.
ه ) نحوه برخورد با تخلفات :
در صورت ارتکاب تخلف از سوی دارندگان تجهیزات بشرح بندهای (د) به ترتیب زیر برای آنان مجازات اعمال می شود.
۱) ارتکاب تخلف بشرح بند ۱-۱ دو تا سه سال محرومیت از حمل تجهیزات و لغو مجوز.
۲) ارتکاب تخلف بشرح بند۱-۲ سه تا پنج سال محرومیت از حمل تجهیزات و لغو مجوز.
۳) ارتکاب تخلف بشرح بند ۱-۳ محرومیت دائمی و اخذ تجهیزات و لغو مجوز.
۴) ارتکاب تخلف بشرح بند ۱-۴ سه تا پنج سال محرومیت از حمل تجهیزات و لغو مجوز و تشکیل پرونده قضایی.
۵) ارتکاب تخلف بشرح بند ۱-۵ در صورت عدم عذر موجه شش ماه تا یکسال محرومیت از حمل تجهیزات و لغو مجوز .
۶) ارتکاب تخلف بشرح بند۱-۶ شش ماه تا یکسال محرومیت از حمل اقلام تجهیزات و لغو مجوز
۷) ارتکاب تخلف بشرح بند ۱-۹ دو تا سه سال محرومیت از حمل اقلام تجهیزات و لغو مجوز
۸) ارتکاب تخلف بشرح بند ۱- ۱۰ شش ماه تا یکسال محرومیت از حمل اقلام تجهیزات و لغو آن .
۹) ارتکاب تخلف بشرح بند ۱-۱۱ سه تا پنج سال محرومیت از حمل اقلام تجهیزات و لغو مجوز و در صورت پیدا نمودن و ارائه آن مجازات مذکور به ۳/۱ کاهش می یابد.
۱۰)در صورت ارتکاب جرم توسط دارندگان تجهیرات در ارتباط با سوء استفاده غیر قانونی از آن و محکومیت در محاکم قضایی بطور دائم از حمل آن محروم گردیده و تجهیزات و مجوز مربوطه از آنها اخذ خواهد شد.
۱۱) در صورت عدم تحویل مجوز و تجهیزات توسط دارندگان متخلف به موسسات حفاظتی و مراقبتی یا مرکزانتظام پلیس پیشگیری ناجا با هماهنگی عوامل انتظامی محل نسبت به اخذ آنها اقدام خواهد شد و در صورت امتناع افراد متخلف به مراجع قضایی معرفی خواهند شد.
۱۲) کلیه کلانتری ها و پاسگاه های انتظامی و پلیس های تخصصی سراسر کشور موظف هستند به محض مشاهده تخلفات و جرایم توسط دارندگان اقلام تجهیزات دفاع شخصی (افشانه) مراتب را سریعاٌ به مراکز صدور و اداره انتظام پلیس پیشگیری استان اعلام و گزارش نمایند و همکاری لازم را بعمل آورند.
موارد ویژه
۱- در صورت مفقود شدن کارت مجوز حمل و استفاده از تجهیزات دفاع شخصی ( افشانه ) دارنده آن باید مراتب را به موسسه حفاظتی و مراقبتی صادر کننده اولیه (استانی) گزارش نماید .
۲- پس از خاتمه اعتبار مجوز حمل و استفاده تجهیزات دفاع شخصی ( افشانه ) دارندگان آن باید مراتب را به موسسه حفاظتی و مراقبتی صادر کننده اولیه اعلام و تقاضای صدور مجدد نمایند .
۳- تجهیزات دفاع شخصی ( افشانه ) دارای بیمه نامه مسئولیت مدنی یکساله بوده و فرد استفاده کننده و سایر افراد مورد خسارت برابر قانون تحت پوشش این بیمه نامه قرار دارند .
۴- پس از انقضاء بیمه نامه مسئولیت مدنی تجهیزات دفاع شخصی ( افشانه ) دارندگان آن باید تقاضای صدور بیمه نامه مجدد نمایند .
۵- دارندگان تجهیزات دفاع شخصی در صورت استفاده از افشانه در حوادث و تهدیدات جانی و مالی باید سریعا با مرکز پلیس ۱۱۰ تماس حاصل فرموده و گزارش مربوطه را ارئه نمایند .
۶- دارندگان تجهیزات دفاع شخصی ( افشانه ) در صورت استفاده و آسیب به خود و یا افراد دیگر باید حداکثر ظرف مدت ۴۸ ساعت به نزدیکترین شعبه بیمه مربوطه مراجعه و نسبت به تکمیل پرونده دریافت خسارت اقدام نمایند.
۷- دارندگان تجهیزات دفاع شخصی ( افشانه ) زمانی مجاز به استفاده از افشانه می باشند که تهدیدی را حس کرده و امکان دیگری در دسترس نباشد .
۸- دارندگان تجهیزات دفاع شخصی ( افشانه ) در صورت مفقود شدن یا سرقت آن باید حداکثر ۴۸ ساعت پس از واقعه مراتب را به موسسه حفاظتی و مراقبتی صادر کننده اولیه ( استانی ) اعلام نمایند .
۹- دارندگان تجهیزات دفاع شخصی ( افشانه ) در صورت حضور پلیس و کارکنان حراست حق استفاده از افشانه را نداشته و در صورت استفاده تخلف محسوب شده و با آنان برخورد قضایی خواهد شد .
۱۰- استفاده از تجهیزات دفاع شخصی ( افشانه ) بر علیه مامورین دولتی ، پلیس و حراست سازمانها و نهادها در حین انجام وظیفه آنان جرم بوده و با استفاده کنندگان برخورد قضایی خواهد شد .
۱۱- استفاده از افشانه در مقابل بیماران قلبی ، ریوی ، تنفسی ، مبتلایان به آسم و … ممنوع بوده و تخلف محسوب خواهد شد .
۱۲- استفاده از تجهیزات دفاع شخصی ( افشانه ) در مقابل افراد باردار ممنوع بوده و تخلف محسوب خواهد شد .
۱۳- استفاده از تجهیزات دفاع شخصی ( افشانه ) بر علیه کارکنان اورژانس ، آتش نشانی ، بهزیستی ، بیمارستانها و مراکز درمانی در حین انجام وظیفه جرم بوده و با استفاده کنندگان برخورد قضایی خواهد شد .
۱۴- استفاده از تجهیزات دفاع شخصی ( افشانه ) پس از رفع تهدیدات و گذشت زمان مناسب ممنوع بوده و تخلف محسوب خواهد شد .
۱۵- استفاده از تجهیزات دفاع شخصی ( افشانه ) در کلانتری ها و پاسگاهها مجاز نبوده و تخلف محسوب خواهد شد .
۱۶- استفاده از تجهیزات دفاع شخصی ( افشانه ) در مقابل پرندگان خانگی موجب مرگ آنان خواهد شد .
۱۷- استفاده از تجهیزات دفاع شخصی ( افشانه ) در مقابل حیوانات خانگی ( گربه ، سگ ، و پرندگانی مانند کلاغ ، خروس ، جغد و … ) موجب وحشی شدن حیوانات شده و خطرات جانی برای افراد حاضر خواهد داشت .
لازم به ذکر است پرستاران متقاضی دریافت این افشانه می توانند جهت دریافت معرفینامه ابتدا به دفتر هیات مدیره سازمان نظام پرستاری محل خدمت خود (در تهران به آدرس: خیابان مطهری –خیابان لارستان – کوچه مجلسی – پلاک ۲۵ – طبقه اول-ریاست محترم هیات مدیره نظام پرستاری تهران) و سپس جهت دریافت افشانه به موسسات حفاظتی و مراقبتی مورد تائید نیروی انتظامی که آدرس آنها در لینک زیر آمده مراجعه نمایند:
آدرس موسسات حفاظتی و مراقبتی مورد تائید نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران