جراحی مغز (کرانیوتومی) عملی است که منجر به دسترسی به فضای داخل جمجمه (کرانیوم) می شود. در طی این جراحی یک بخش از جمجمه که فلپ استخوانی خوانده می شود برای دسترسی به لایه های زیرین آن برداشته می شود. فلپ استخوانی معمولاً بعد از جراحی با استفاده از پیچ و صفحات مخصوص این کار سر جای خود گذاشته می شود. کرانیوتومی ممکن است بسته به مشکل بیمار، کوچک یا بزرگ باشد.
برای چه کسانی کرانیوتومی انجام می شود؟
مهمترین علل ضرورت انجام کرانیوتومی عبارتند از: برداشتن یک ضایعه مانند تومورمغزی، برداشتن لخته خون (مانند هماتوم ساب دورال مزمن)، ترمیم نشت عروق خونی (مانند آنوریسم مغزی)، برداشتن مجموعه ای از عروق خونی غیرطبیعی (مانند ناهنجاری عروقی شریانی)، تخلیه ترشحات (مانند آبسه مغزی)، ترمیم شکستگی جمجمه در ضربه مغزی، ترمیم پارگی یکی از لایه های مغز، کاهش فشار درون جمجمه ای (افزایش فشار به مغز در حفره جمجمه ای)، وجود اشیای خارجی (گلوله)، تورم مغز یا عفونت. بسته به علت، این جراحی به بستری شدن در بیمارستان از چند روز تا چند هفته نیاز خواهدداشت.
اقدامات مهم پس از ترخیص بیمار با عمل کرانیوتومی
- در صورت بروز هر یک از این علایم به پزشک مراجعه نمایید: ترشح از محل عمل، تشنج، تب، لرز، سردرد، سرگیجه، دوبینی، تاری دید، استفراغ های مکرر و جهنده، سفتی گردن و کاهش هوشیاری.
- اگر پس از ترخیص از بینی و یا گوش مایع زلال خارج شد، به پزشک معالج اطلاع داده شود.
- بعد از عمل با نظر پزشک معالج می توان از حمام، دوش یا وان استفاده کرد ولی بهتر است تا زمانیکه بخیه ها کشیده نشده، سر خشک بماند. بعد از هر بار استحمام پانسمان خود را تعویض نمایید.
- تا دو هفته بعد از عمل جراحی از رژیم غذایی سبک استفاده نمایید. جهت جلوگیری از یبوست بهتر است از غذاهای پرفیبر مانند سبزیجات و میوه ها استفاده شود.
- لازم است استراحت نسبی با نظر پزشک معالج رعایت شده و از فعالیت های شدید خودداری گردد.
- یک هفته بعد از ترخیص جهت ویزیت و کشیدن بخیه به پزشک مراجعه کنید. از زود کشیدن بخیه ها اجتناب گردد.
- داروهای تجویزی توسط پزشک دقیقاً مصرف شود و بدون اجازه پزشک قطع نگردد.
- بهتر است بیمار تا مدتی بخصوص هنگام راه رفتن توسط خانواده حمایت گردد.
- به دلیل استفاده از داروهای آرام بخش از کارهایی که نیاز به دقت و هوشیاری بیشتری دارد مثل رانندگی خودداری شود. رانندگی و شروع به کار باید با نظر پزشک معالج باشد.
- احساسات و نگرانی های خود را بروزداده و در صورت امکان از ناراحتی پرهیز شود. ممکن است پس از عمل جراحی به صداهای بلند حساس شوید پس بایستی محیط زندگی آرام نگه داشته شود.
- در صورتیکه بیمار قادر به صحبت کردن نیست باید حمایت بیشتری شده و می توان از کاغذ و قلم جهت ارائه مطالب استفاده کرد.
- بتدریج فعالیتهای روزمره خود را از سرگرفته و با اتکای به خداوند متعال به زندگی عادی خود ادامه دهید.