انکوباتور دستگاهی است که از آن برای نگهداری نوزاد نارس در محیطی با دما و شرایط مناسب استفاده میشود. علاوه بر دما پارامترهای دیگری نظیر اکسیژن و رطوبت را نیز میتوان در محیط انکوباتور تنظیم نمود. مانند هر دستگاه و تجهیزات پزشکی دیگر، کار با انکوباتور نیز نیاز به رعایت اصولی دارد که رعایت آنها موجب صحت عملکرد، طول عمر دستگاه و حفظ سلامت نوزاد خواهدشد. در این مطلب به مهمترین نکات در رابطه با کار با دستگاه و نگهداری نوزاد در دستگاه انکوباتور اشاره میگردد.
کنترل عفونت در دستگاه انکوباتور
- روزانه کلیه سطوح داخلی وخارجی دستگاه انکوباتور را باید با محلول آنتی سپتیک (ضدعفونی کننده) مانند گلوتارآلدئید تمیز کرد. در این رابطه از محلولهای آلی استفاده نکنید.
- هر هفته یکبار نوزاد را به انکوباتور دیگری منتقل و انکوباتور اول را ابتدا با یک محلول شستشوی ملایم مانند آب و صابون شسته سپس با محلول ضدعفونی کننده، ضدعفونی کنید.
- همه قسمتهای قابل جداسازی به خصوص قسمتهای زیر سینی انکوباتور، باید با همین روش بالا تمیز شود.
- پس از خشک شدن، همه قسمتها در جای خود قرارگرفته و سپس با یک عامل تبخیری استریل شوند. هایژن و گلوتارآلدئید ۲% ترکیبات مناسبی هستند.
- پس ازاستفاده از مواد ضدعفونیکننده انکوباتور باید به خوبی هوادهی شود. درصورتیکه پنجرههای انکوباتور، دارای پوشش هستند، باید روزانه جدا و استریل شوند.
- تعویض آب مخزن: به منظور پیشگیری از رشد میکروارگانیسمها در مخزن آب، لازم است هر ۲۴ ساعت یکبار آب داخل مخزن تعویض شود.
نگهداری دستگاه انکوباتور
- پرستاران بخش نوزادان باید مرتب کارکرد دستگاه را کنترل نمایند.
- به راهنماییهای شرکت سازنده توجه نمایید.
- کارشناس شرکت سازنده دستگاه باید بطور منظم برای سرویس دورهای پیشگیری از خرابی و رفع مشکل مراجعه نماید.
- کالیبراسیون دستگاه باید طوری باشد که حساسیت آن حدود (۵/۰)+- درجه سانتیگراد حفظ شود.
- تعویض فیلتر هوا: در زمان فعالیت دستگاه در هر دقیقه حداقل ۲۰ لیتر هوا از فیلتر عبور میکند.
- در صورت کدرشدن فیلتر، تهویه داخل محفظه دچار مشکل خواهدشد. فیلتر کثیف مانع ورود اکسیژن به مقدار کافی و سبب تجمع دی اکسیدکربن در انکوباتور میگردد.
- بنا به دستورالعمل شرکت سازنده، پس از مدت خاصی این فیلتر باید تعویض گردد. بطور معمول فیلتر هوا باید هر ۳ ماه یکبار و اگر بطور واضح کثیف هستند در اولین فرصت تعویض شوند. میتوان از جاروبرقی برای بیرون کشیدن گرد و خاک فیلتر استفاده کرد اما شستن آن با آب توصیه نمیشود.
- هر ۴ تا ۶ ماه یک بار قسمتهای برقی و کنترلکننده دستگاه باید کالیبره شود.
نکات مفید دراستفاده از انکوباتور
- از انکوباتور دوجداره وقتی دمای محیط اطراف نوزاد کم است یا برای نوزادان با وزن بسیار کم استفاده کنید.
- دمای بخش حدود ۲۴/۵ – ۲۲/۵ درجه سانتیگراد مطلوب است.
- انکوباتور را به دیوار اتاق نچسبانید زیرا مانع گردش آزاد هوای آن میشود.
- انکوباتور نباید در معرض تابش مستقیم نور آفتاب یا در نزدیکی وسایل گرمکننده یا در کنار پنجره باشد زیرا تغییرات دمای جدار آن بیش از حد خواهدبود.
- بهتر است داخل محفظه انکوباتور آب نریزید مگر در نوزادانی که تبخیر زیاد آب دارند (مانند نوزادان با وزن کمتر از ۱۰۰۰ گرم درهفته اول تولد) در این مواقع آب را روزانه عوض کنید.
- از الکل برای تمیزنمودن جدارهها استفاده نکنید زیرا سبب کدورت جدارهها میگردد.
- برای گرم نگه داشتن نوزادان بسیار کم وزن در مواقعی که انکوباتور دوجداره در دسترس نیست میتوان یک اکسی هود را که دو انتهای آن باز است داخل انکوباتور قرار داد.
- توصیه می شود نوزادان در داخل انکوباتور کلاه داشته باشند.
- در مواقعی که نوزاد وضعیت ثابتی دارد برای حفظ بهتر دما میتوان به نوزاد لباس پوشانید.
- کنترل دمای بدن نوزاد به شکل دورهای با یک دماسنج برای مراقبت از کارکرد صحیح انکوباتور توصیه میشود.