سرمهای درمانی محلولهای نگهدارنده یا چند الکترولیتی هستند که جانشین الکترولیت، آب و نیازهای خارج سلولی روزانه بدن هستند. چنین محلولهایی ممکن است جهت جانشین کردن الکترولیتها و آب از دست رفته از طریق اسهال و استفراغ بکار روند. با تزریق این فرآوردهها، جایگزینی خارج سلول طی دو روز حاصل میگردد. اما مصرف بیش از حد این محلول ها سبب تجمع سدیم و حجم آب اضافی در بدن، ادم ریوی و نارسایی قلبی میشود.
در طبقه بندی محلول های تزریقی ترکیبات شیمیایی و غلظت اسمزی محلول اهمیت دارد. بر همین اساس محلول های تزریقی را تقسیم بندی می کنند:
انواع سرم ها بر اساس ترکیب شیمیایی:
– محلول نمکی
– محلول قندی
– محلول قندی نمکی
– محلول های جایگزینی پلاسما
– محلول های قلیایی
– محلول های تغذیه ای
انواع سرم ها از نظرغلظت اسمزی :
- محلول های ایزوتونیک : این محلول ها دارای غلظت اسمزی ایده ال برای محلول های تزریقی است که آب و الکترولیت ها را بدون اختلال و جا به جایی در مایعات بدن تامین می کنند. مثل: رینگر ، رینگر لاکتات ، دکستروز ۵% ، نرمال سالین
- محلول های هیپرتونیک : این محلول ها دارای غلظت اسمزی بیش از غلظت اسمزی خون هستند که باعث انتقال آب از داخل سلول به فضای خارج سلول می شوند و لذا به حجم مایعات خارج سلولی افزوده شده و منجر به کاهش ADH و خروج ادرار بیشتر از دستگاه ادراری می شوند. مثل : مانیتول ۱۰% و ۲۰% ، دکستروز ۲۰%و ۵۰% و ۱۰%
- محلول های هیپوتونیک : خواص درمانی آنها کمتر از محلول های هیپرتونیک است و دارای غلظت اسمزی کمتر از خون می باشند. این محلول ها باعث حرکت آب از خارج به داخل سلول شده و می توانند موجب همولیز گلبول های قرمز خون شده و در صورت ادامه مصرف منجر به تورم سایر سلول های بدن نیز می شوند. مثل : سرم نیم نرمال (هاف سالین) half salin، آب مقطر و دکستروز ۲/۵ % .
در جدول زیر مقایسه ای بین محلول های تزریقی از نظر ترکیب، موارد مصرف، عوارض جانبی و توجهات پرستاری را مشاهده می نمایید:
جهت دانلود رایگان فایل PDF جدول روی عبارت زیر کلیک کنید:
باسلام
خیلی ممنون وسپاسگزارم از مطالب آموزنده ای که گذاشتین …
سلام از لطف و توجه شما سپاسگزارم. لطفاً مطالب تکمیلی در مورد سرم ها را در بخش های دیگر سایت هم ملاحظه فرمائید.
سلام
با تشکر
منبع رو هممیفرمایید؟
سلام کتاب محلول های تزریقی و راهنمای کاربردی آن در آموزش و بالین تالیف منصوره عزیززاده