باورهای درست و غلط در مورد اسکیزوفرنی

اسکیزوفرنی یک بیماری روانپزشکی است که هر چند وراثت در بروز آن نقش مهمی دارد اما عوامل محیطی و خانوادگی در ایجاد این اختلال بی تاثیر نیستند.

دانشمندان این بیماری را چند علتی می دانند، تظاهرات بالینی آن نیز متفاوت است و از یک بیمار به بیمار دیگر ممکن است بسیار متفاوت باشد. این بیماری، بیماری تفکر، رفتار و هیجان است. ظاهر بیمار ممکن است سالم باشد ولی درون او دنیای پر آشوبی است. اسکیزوفرنیا یک بیماری روانی مزمن است که نشانه های حاد آن حداقل یک ماه طول می کشد. این نشانه ها عبارتند از: هذیان (اعتقاد و باور غلط بر مبنای قضاوت ناصحیح)، توهم ( تجربه غیر واقعی از طریق یکی از حواس پنجگانه. مثلاً صدایی را می شنود که منشاء خارجی ندارد. چیزهایی را می بیند که دیگران قادر به دیدن آنها نیستند و منشاء خارجی ندارد)، گفتار آشفته یا رفتار آشفته ( مثلاً ارتباط بین جملات بیمار از هم پاشیده می شود، رفتاری انجام می دهد که نشانه آشفتگی وضع بیمار است. مثلاً پوشیدن چند کت روی هم در فصل گرم)، فقدان کلام، فعالیت های حرکتی نامناسب که در آن هدفی مشاهده نمی شود (مثلاً گرفتن یک ژست حرکت غیر طبیعی و ماندن در همان وضعیت برای دقایق تا ساعاتی. یا فعالیت شدید حرکتی همراه با تخریب و بدون هدف مشخص).

از دیگر حوزه های عملکرد افراد، عملکرد در حوزه فعالیت های اجتماعی است که بیماری بطور معمول باعث می شود فعالیت های اجتماعی فرد شدیداً کاهش یابد و به گوشه گیری و انزوای اجتماعی ختم شود.

شخصی که مبتلا به اسکیزوفرنیا است بینش ضعیفی به مشکل خود دارد و اعتقادی به اینکه بیمار است ندارد و بنابراین به رغم انکار و ادراکات مشوش که در اثر نشانه های بیماری دارد به ندرت آن را با کسی در میان می گذارد.

در تشخیص ابتدایی بیماری بسیار مهم است که علائم اولیه بیماری را از واکنش های طبیعی شخص در مقابل مشکلات روزمره زندگی بخصوص در نوجوانان افتراق داد. نکته کلیدی و مهم در اوایل بیماری تغییر در عملکرد معمول شخص مانند کناره گیری از دوستان، واکنش های عجیب و غریب و تغییرات رفتاری و گفتاری می باشند. فعالیت های شغلی و تحصیلی افت می کنند و گوشه گیری و انزوای اجتماعی به تدریج بیشتر می شوند. افراد مبتلا ممکن است با خودشان صحبت کنند یا با خودشان بخندند و عکس العمل های عجیب و غریبی به آدم ها و رخدادها نشان دهند.

به طور معمول این بیماری شروعی آهسته دارد و بطور متوسط ۲ سال طول می کشد تا بیماری استقرار یابد. معمولاً در نوجوانی یا جوانی شروع می شود. نکته بسیار مهم در مراقبت از بیمار اسکیزوفرنیا، اهتمام بستگان بیمار به تداوم درمان است. افراد خانواده باید از بیمار حمایت کنند، به او محبت کنند و با او رفتاری در شأن و منزلت انسانی او داشته باشند. اگر خانواده و اطرافیان با ایجاد جوی آرام و دوستانه او را به سمت درمان سوق دهند امکان تداوم بهبودی و درمان بسیار بیشتر خواهد بود.  در صورتی که بیمار با بستری شدن موافقت نکند و به اورژانس هم مراجعه نکند از روانپزشک راهکار بگیرید.

برخی باورهای باور غلط و واقعیت موجود در باره بیماری اسکیزوفرنیا :

باور غلط: وقوع بیماری اسکیزوفرنی غیرمعمول است.

واقعیت: این بیماری نادر نیست، ۵/۱- ۱ درصد افراد جامعه در طول عمر به آن مبتلا می شوند.

باور غلط: فقط در نژادهای خاص، و دربین مردم طبقات اجتماعی – اقتصادی پائین دیده می شود.

واقعیت: این بیماری در تمام نژادها ، دربین تمام مردم، در فرهنگ های محتلف و طبقات اجتماعی – اقتصادی متفاوت بروز می کند.

باور غلط: بیماری اسکیزوفرنیا با بعضی درمان ها کاملاً بهبود می یابد و ریشه کن می شود.

واقعیت: دارو درمانی منجر به بهبود نسبی و کنترل علائم بیمار اسکیزوفرنیا می شود اما بهبودی کامل نمی یابد و چه بسا بسیاری از آنان نیازمند استفاده طولانی مدت از دارو هستند.

باور غلط: مهم ترین شیوه ها ی درمان اسکیزوفرنیا روان درمانی و روانکاوی است.

واقعیت:اولین، مهم ترین و کارآمدترین درمان اسکیزوفرنیا درمان دارویی است.

باور غلط: بیماری اسکیزوفرنیا مُسری است.

واقعیت: این بیماری به هیچ وجه از طریق معاشرت و تماس های بدنی منتقل نمی شود و مُسری نمی باشد.

باور غلط: بیمار مبتلا به اسیکزوفرنیا بدطینت و زشتخو است.

واقعیت: بیمار اسکیزوفرنیا دارای حرمت انسانی همانند تمامی انسانهاست و در برخی مواقع رفتار آرام و قابل احترامی دارد و فقط در مواقع عود علائم یا در مواقع مواجهه با استرس و ناکامی، رفتارهای خشونت آمیز و غیر منطقی نشان می دهد.

باور غلط: بیماری اسکیزوفرنیا ناشی از ضعف اراده و روحیه است.

واقعیت: بیماری ناشی از ضعف اراده و روحیه نیست بلکه ناشی از اختلال عملکرد مغز به دلیل اختلال موادی به نام ناقل های عصبی شیمیایی در مغز است .

باور غلط: بیمار مبتلا به اسکیزوفرنیا متجاوز و خطرناک است.

واقعیت: میزان آسیب و صدمه به دیگران توسط این بیماران بیشتر از سایر مردم در جامعه نیست. این باور باعث انزوا و در خود فرورفتن بیشتر این بیماران می شود.

باور غلط: بیماری اسکیزوفرنیا نشانه عقوبت الهی و ناشی از گناه است.

واقعیت: این بیماری به علت عوامل ژنتیکی و محیطی و خانوادگی ایجاد می شود و  هیچ ارتباطی با  گناه و عقوبت الهی ندارد.

باور غلط: بیمار مبتلا به اسکیزوفرنیا باعث ننگ خانواده است.

واقعیت: بیماری اسکیزوفرنیا هم مثل سایر بیماری های جسمی است و مبتلایان به آن، مانند سایر انسانها قابل احترام هستند.

باور غلط: بیماری اسکیزوفرنیا ناشی از کم هوشی بیمار است.

واقعیت: بیماری اسکیزوفرنیا ارتباطی با میزان هوش ندارد . این بیماری در افراد باهوش نیز دیده می شود.

باور غلط: هیچ کاری از بیمار مبتلا به اسکیزوفرنیا ساخته نیست.

واقعیت: با  درمان های دارویی  و غیر دارویی بیمار مبتلا به اسکیزوفرنیا می‌تواند به جامعه بازگشته و فعالیت های معمول زندگی خود را داشته باشد. در حال حاضر بسیاری از بیماران کار می کنند و زندگی معمولی دارند.

باور غلط: می توان به بیمار مبتلا به اسکیزوفرنیا دروغ گفت، او متوجه نمی شود.

واقعیت: این افراد قدرت تشخیص را دارند و فریب آنها تنها باعث بدگمانی بیشتر آنان می شود.

برگرفته از سایت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی سمنان

جهت اطلاع از مراقبتهای پرستاری از این بیماران اینجا کلیک کنید.