سزارین، علل، مزایا، معایب و عوارض

سزارین یک جراحی بزرگ است که با شکافتن پوست روی شکم، عضلات زیر آن و جدار رحم همراه است. به طورمتوسط، ۱۰ درصد زایمان‌ها در جهان به روش سزارین انجام می‌شود؛ اما طبق آمار در ایران تا حدود 65 درصد زایمان‌ها به صورت عمل جراحی یعنی سزارین صورت می‌گیرند. که این حدود 5 الی 6 برابر سایر نقاط جهان است. امروزه در برخی ازبیمارستان‌های ایران این آمار حتی ۱۰۰ درصد نیز گزارش شده‌است. طبق نظر برخی از کارشناسان علت افزایش گرایش زنان به انتخاب سزارین، فرار از درد زایمان عنوان شده است در حالیکه عمل سزارین خود با درد فراوان همراه است و عواقب منفی متعددی نیز به همراه دارد.

علل زیادی برای این سوال وجوددارد و به گفته برخی متخصصین بارزترین علت آن پیشرفت پزشکی و تکنولوژی است؛ که در مواقع خطر برای مادر و جنین مفید واقع می‌شود.

برای مثال خطرات عمل جراحی برای مادر خیلی کاهش یافته است. (به علت امکانات بیهوشی، انتقال خون و آنتی بیوتیک‌ها). مراقبتهای نوزادی نیز پیشرفت کرده و خطرات سزارین برای نوزاد نیز کاهش یافته است. همچنین روش‌های بهتری برای تعیین سلامت جنین در حین دردهای زایمانی وجود دارند. بنابراین با مشاهده علایم خطر برای جنین و یا مادر در حین دردهای زایمانی می‌توان فوراً او را سزارین نمود. در حالیکه این امکانات در سال‌های پیش وجود نداشت. یک علت دیگر از منشاء پزشکان می‌باشد. متأسفانه برخی از پزشکان به خاطر اینکه ریسک یک زایمان مثلاً با دستگاه (واکیوم و یا فورسپس) رامتحمل نشوند فوراً بیمار را سزارین می‌کنند و البته هزینه بیشتری نیز دریافت می‌کنند.

علت دیگر افزایش تعداد سزارین، خود بیماران هستند. متأسفانه برخی از خانم‌ها سزارین را مثل یک پدیده مد می‌پندارند و فکر می‌کنند که هرکس مدرن‌تر و یا امروزی‌تر است؛ باید سزارین شود و حتی اصطلاحاتی مانند این که زایمان طبیعی یک نوع ((توحش)) است؛ نیز گفته شده‌است. برخی هم فکر می‌کنند؛ سزارین برای نوزادشان بهتر است. چرا که ((فشار)) برروی سر بچه وارد نمی‌شود. باید به چنین خانم‌هایی تذکرداد که همین فشاری که جنین تحمل می‌کند، برای او حتی مفید هم هست. چرا که با حالت مکشی که ایجاد می‌کند؛ ریه‌های او را پاک می‌نماید. به همین علت است که نوزادان زایمان طبیعی مشکلات تنفسی کمتری نسبت به سزارینی‌ها دارند. از بابت فشار بر روی سر جنین نیز نباید نگران باشند چون استخوان‌های سراو به نحوی هستند که این فشار را به خوبی تحمل می‌کنند وهیچ عارضه‌ای برای نوزاد پیش نمی‌آورد؛ مگر در مواردی که سر جنین نسبت به لگن مادربزرگ باشد که دراین مواقع سزارین برای مادر و جنین مفید و ضروری است. حتی در یک تحقیق روشن شد؛ بچه‌هایی که با روش طبیعی به دنیا آمده‌اند. بهره هوشی بالاتر دارند (باهوشترند). از نظر مد و مدرنی باید بدانید که امروزه در کشورهای پیشرفته زایمان طبیعی را یک موفقیت بزرگ برای زنان می‌دانند و سزارین را یک شکست تلقی می‌کنند. بطوری که کلوپ‌های حمایت از سزارینی‌ها تشکیل می‌شود. تا آنها را از نظر روحی حمایت کنند چرا که معتقدند قادر به کسب یک موفقیت بزرگ نشده‌اند.

بیشتر بدانیم: مراحل و مکانیسم زایمان طبیعی

از نظر پیشرفته بودن هم باید تذکرداد که با این که سزارین یک عمل  پیشرفته می‌باشد ولی یک عمل جراحی بزرگی است که در صورتی که برای  بیمار واجب نباشد اصلاًعاقلانه نیست. امروزه در آمریکا هیچ پزشکی نمی‌تواند بدون یک علت پزشکی قابل قبول اقدام به سزارین بیمار کند و چیزی بعنوان سزارین اختیاری که ما در ایران داریم؛ وجود ندارد. یعنی  اگر چنین کاری را انجام‌دهند از نظر قوانین پزشکی توبیخ می‌شوند!

اغلب اینگونه موارد درموقع دردهای زایمانی مشخص می‌شوند. به این ترتیب که با وجود انقباضات زایمانی، پیشرفت زایمان خوب نیست و یا این که در معاینه داخلی متوجه این عدم تطابق می‌شوند. البته موارد تنگی و یا اختلاف اندازه بسیار فاحش، قبل از دردها و در یک معاینه دقیق داخلی که توسط ماما یا پزشکتان در ماه آخر صورت می‌گیرد؛ مشخص می‌شود.

زجر جنین به معنای تغییرات بارزدر تعداد ضربان قلب جنین است که نشان‌دهنده این موضوع می‌باشد، که میزان اکسیژن خون او کافی نیست و مواد زاید خونش بیش از اندازه است. در این صورت معمولاً عمل سزارین بطور اورژانس انجام می‌شود.

وضعیت طبیعی قرارگرفتن جنین به صورت سر به پایین وداخل لگن مادر است. اگر مثلاً جنین به صورت عرضی قرارگیرد امکان زایمان طبیعی وجودندارد. در صورتی که پاهای جنین داخل لگن مادر باشد؛ (سراو بالا باشد.) در برخی موارد امکان زایمان طبیعی وجود دارد؛ ولی اغلب مواقع سزارین راه انتخابی است.

اگر جداشدن زودرس جفت صورت گیرد و یا جفت بجای این که در قسمت فوقانی رحم واقع‌شود، بر روی دهانه رحم قرارگیرد (جفت سرراهی)، بهترین روش زایمان همان سزارین است. ممکن است در حین یک دوره دردهای طبیعی، ناگهان بند ناف جنین به داخل مجرای زایمانی و جلوی سر جنین لیز بخورد. در چنین حالتی بند ناف بین سر جنین و لگن مادر تحت فشار قرارمی‌گیرد و جریان خون و اکسیژن به جنین قطع می‌گردد. این مورد نیز از موارد سزارین اورژانس می‌باشد.

قبلاً اعتقاد بر این بود که اگر یک بار سزارین شد؛ باید همیشه سزارین شود. البته در برخی بیماران این قانون هنوز هم حاکم است ولی امروزه اعتقاد بر اینست که اگر علت سزارین قبلی در این حاملگی وجود ندارد (مثلاً حاملگی قبلی جنین بطور عرضی قرارداشته ولی دراین حاملگی جنین با سر قرار دارد.) و بیمار در یک بیمارستان مجهز قراردارد؛ می‌تواند تحت نظر یک متخصص زنان و زایمان، زایمانی طبیعی انجام دهد. باید بیماران تفهیم شوند؛ که در صورتی که مورد منعی برای این اقدام وجود نداشته باشد؛ زایمان طبیعی بسیار مطمئن‌تر و بی‌خطرتر از یک عمل جراحی بزرگی مثل سزارین می‌باشد. عوارض مربوط به مادر و جنین کاهش می‌یابد و یک فاکتور مهم دیگر یعنی هزینه نیز کاهش می‌یابد. هزینه یک زایمان طبیعی حدود یک چهارم عمل سزارین می‌باشد. البته خانم‌هایی که قبلاً سزارین شده‌اند و برش روی رحمشان به صورت طولی انجام شده نمی‌توانند؛ زایمان طبیعی داشته باشند. فقط خانم‌هایی که برش روی رحمشان عرضی بوده و مورد منعی برای زایمان طبیعی ندارند، می‌توانند به این فیض برسند. (معمولاًبرش روی شکم با برش روی رحم مطابقت دارد اما گاهی اینطور نیست، بنابراین داشتن پرونده پزشکی با قید نوع برش روی رحم الزامی است.).

مصرف داروهای مسکن زودتر از موقع و یا داروهای محرک انقباضات (بیش از حدمجاز) می‌تواند؛ پیشرفت زایمان را کند نماید و به علت زایمان طول کشیده، سزارین انجام‌شود. آمار نشان داده‌است که بیماران تحت نظر ماماها کمتر سزارین می‌شوند. یکی از دلایل آن این ست که ماماها کمتر از پزشکان از داروهای مختلف استفاده می‌کنند. و علت دیگر اینست که چون خود ماما نمی‌تواند عمل سزارین را انجام دهد؛ سعی می‌کند تا جایی که برای بیمار و جنین ضرری نداشته باشد؛ زایمان او رابه صورت طبیعی انجام دهد.

(کمتر از ۳۸ هفته و بیشتر از ۴۲هفته). چون جنین‌های نارس احتمالاً تحمل فشار زایمان طبیعی رانخواهندداشت و جنین‌های دیررس به علت درشتی و اشکال در خون‌رسانی آنها نیز دچار مشکل در زایمان طبیعی می‌شوند .

جنین‌هایی هم که مشکلات ناشی از RH خون دارند بهتراست با روش سزارین متولد شوند؛ چون به اندازه کافی قوی نیستند که زایمان طبیعی را تحمل‌کنند.

گاهی زایمان دوقلوها به صورت طبیعی صورت می‌گیرد؛ اما در اغلب موارد سزارین به عنوان بهترین راه انتخاب می‌شود. حاملگی‌های بیش از دوقلویی حتماً به صورت سزارین خاتمه می‌یابند .

مانند عفونت هرپسی در ناحیه تناسلی (نوعی عارضه تبخال مانند بسیار مسری که برای جنین خطرناک است.). فشارخون بالا، تومورهای فیبروییدی، بیماری قند، ایدز مادر و دوره دردهای زایمانی که بسیار طول کشیده باشد، از موارد دیگر سزارین می‌باشند. سابقه مرگ نوزاد‏، سابقه ی نازایی و شکم اوّل مسن (بیش از ۳۵ سال) نیز قابل ذکر هستند.

با وجود پیشرفت‌های پزشکی و افزایش امنیت عمل جراحی، با این حال یک سزارین، خالی ازخطر و عوارض نیست.

خونریزی‌های پس از عمل، لخته‌های خونی (که در برخی از موارد بسیار خطرناک و حتی کشنده هستند.)، عفونت و چسبندگی‌هایی در رحم و لوله‌ها و حتی روده‌ها، عوارض بیهوشی و دردهای مربوط به بخیه‌ها (در مقایسه با زایمان طبیعی که معمولاً فرد زایمان کرده، از فردای زایمان می‌تواند راه رفتن و فعالیت عادی را از سربگیرد. در حالی که خانمی که سزارین شده تا چندین روز از دردهای شکمی و محل بخیه‌ها شاکی است).

پس باید بخاطر سپرد که:

1. روزهای بستری در سزارین برای بیمار بیشتر است.
2. احتمال خونریزی بعد از زایمان بیشتر است.
3. دردهای لگنی و چسبندگی بیشتر است.
4. مدت زمانی که فرد بتواند به روال عادی زندگی برگردد؛ بیشتر است.
5. احتمال نازایی بعد از سزارین وجوددارد.

عبارتند از یرقان و مشکلات تنفسی.

البته منظور اینست که احتمال بروز این مشکلات در نوزادان سزارینی بیشتر ازنوزادان زایمان طبیعی است نه این که حتماً در هر نوزادی که با روش سزارین به دنیا می‌آید این مشکلات نیز پیش می‌آید.

فشاری که در حین زایمان طبیعی به قفسه سینه نوزاد وارد می‌آید کمک زیادی به تمیزکردن ریه‌های او از ترشحات و مایعات می‌کند که برقراری یک فعالیت تنفسی عادی را برای نوزاد ایجاد می‌کند. البته باز هم باید تأکیدنمود در صورتی که ماما یا پزشکتان تشخیص‌دهد که عمل سزارین برای شما و نوزادتان مفیدتر است؛ باید سزارین انجام شود و عوارض آن با عوارض مربوط به یک زایمان طبیعی مشکل باید سنجیده شود و هرکدام برای شما مفیدتر است؛ انتخاب گردد.

یکی دیگر از عوارض سزارین، عوارض مادی آن است. همانطور که قبلاً ذکرشد هزینه یک عمل سزارین و مدت بستری پس از آن حدود ۴ برابر و یا بیشتر از یک زایمان طبیعی است. از طرفی در حال حاضر سیاست‌های تشویقی دولت به سمت رایگان‌شدن کامل زایمان طبیعی در دست اقدام است.

عمل سزارین عمل جراحی بزرگی است و بعد از سزارین انتظار بروز این رویدادها را داشته باشید و موارد زیر را رعایت کنید:

1. دردی که معمولا در روز اول پس از جراحی  شدیدتر است و بعد از آن باید فروکش کند.
2. ترشح از دستگاه تناسلی که طبیعی است.
3. هر روز مقدار فراوانی آب بنوشید. (بین ۸ تا ۱۰ لیوان)
4. از بلندکردن اشیای سنگین و از بالارفتن از پله‌ها خودداری کنید.
5. رانندگی نکنید؛ تا زمانی که بتوانید به راحتی کمربند ایمنی را ببندید.
6. در صورتی که محل برش جراحی قرمز و متورم شد؛ به دکترتان اطلاع دهید.

عمل سزارین یک عمل جراحی بزرگ است. قبل از عمل شکم شما شسته می‌شود و موهای روی آن اصلاح می‌شود و یک سوند ادراری در مثانه شما کار گذاشته می‌شود (تا که مثانه خالی بماند) و یک سرم به شما وصل می‌شود تا مایعات و داروهای لازمه از آن طریق بشما رسانده شود. روی تخت اطاق عمل می‌خوابید و بیهوشتان می‌کنند. قبل از بیهوشی، پارچه‌های استریل مخصوصی روی شکمتان پهن می‌شود و شکمتان با مواد ضدعفونی‌کننده شسته می‌شود. البته در برخی از بیمارستان‌ها و بعضی از پزشکان، بیهوشی کامل نمی‌دهند و نوعی بیحسی ایجاد می‌کنند که از کمر به پایین بیحس می‌شوید؛ بدون این که بخوا ب روید. در این صورت می‌توانید به دنیاآمدن نوزادتان را هم  ببینید.

عوارض و فواید این دو نوع بیهوشی و این که امکان اجرای آن هست یا نه را از پزشکتان سوال کنید. البته اغلب موارد به همان صورت بیهوشی عمومی صورت می‌گیرد. سپس یک برش بر روی جدار شکم (همه لایه‌های آن) و یک برش هم بر روی رحم ایجاد می‌شود. معمولاً هر دو این برش‌ها به صورت عرضی صورت می‌گیرد که هم زودتر ترمیم می‌شود و هم خونریزی کمتری دارد. مرحله بعد، تولد نوزاد است که معمولاً در همان دقایق اول جراحی صورت می‌گیرد. سپس خارج‌نمودن جفت که از همان شکاف صورت می‌گیرد و در نهایت شکاف‌های ایجاد شده بخیه زده می‌شود که این مرحله طولانی‌ترین بخش عمل می‌باشد. بخیه‌های داخلی کشیدنی نیستند ولی بخیه‌های روی پوست معمولاً از نوع کشیدنی هستند که از یک تا دو هفته پس از زایمان باید آنها را کشید (البته گاهی هم از نوع جذب شدنی می‌باشند).

پس از عمل جراحی، شما را به قسمت دیگری در همان بخش اطاق عمل منتقل می‌کنند. در اینجا ممکن است چند ساعتی بمانید و فشارخون، نبض، درجه حرارت و خونریزی رحمی شما مرتب کنترل می‌شود. داروهای لازم برای جمع‌شدن رحمتان و آنتی بیوتیک از طریق همان سرمی که در ابتدا بشما وصل شد؛ تجویز می‌گردد. درصورتی که درد شدیدی دارید حتماً به پرستار یا مامای آن قسمت اطلاع‌دهید تا در صورت امکان به شما مسکن تزریق کنند. (که معمولاًصورت می‌گیرد). پس از چند ساعت به بخش منتقل می‌شوید ولی حداقل زودتر از ۸ ساعت نباید از تختتان خارج شوید، که البته خودتان هم احتمالاً تمایل و توانایی آنرا هم ندارید، چرا که نشستن تنها هم زحمت زیادی برایتان دارد. چه برسد به بلندشدن و راه ‌رفتن. با این حال باید بالاخره دردها را تحمل کنید و راه بروید. چراکه راه رفتن عمل ترمیم را تسریع می‌کند و از تجمع گاز در روده‌هایتان جلوگیری می‌نماید.

سوند ادراری شما معمولاً تا روز بعد خارج می‌گردد (شاید هم همان روز)، ولی سرمتان ممکن است ۲ یا ۳ روزی باقی بماند. یکی دو روز پس از سزارین، عمل روده‌هایتان بطور عادی برمی‌گردند و حرکات آنها و تولید گاز می‌تواند برای شما ناراحت‌کننده باشد. اگر این مشکل را داشتید به  پزشکتان اطلاع دهید تا با تجویز برخی داروها و یا حتی تنقیه به شما کمک‌کند.

پس از ۳-۲ روز، بسته به نظر جراحتان، احتمالاً مرخص می‌شوید (مگر آنکه خدای ناکرده مشکلی داشته باشید.). پزشکتان به شما توصیه می‌کند که برای مدتی کارهای سنگین انجام ندهید، از پله زیادی بالا و پایین نروید و رویهم رفته مراقب خودتان باشید. البته شما هم مانند خانم‌هایی که به شکل طبیعی زایمان نموده‌اند می‌توانید از همان روز اول به نوزادتان شیردهید. تنها تفاوت اینست که شما از همان لحظه اول نمی‌توانید به این فیض برسید و باید چند ساعتی صبرکنید تا اثر داروهای بیهوشی ازبدنتان خارج شده‌باشد. معمولاً برای شیردادن، شما بیشتر از آنها احتیاج به کمک دیگران دارید چرا که نشستن و نگه‌داشتن طفل برایتان مشکل‌تر است. ولی نگران نباشید؛ چند روز بعد شما هم مانند آنها مشکلی نخواهیدداشت.

۷۵درصد سزارین‌هایی که در کشور ایران انجام شده؛ غیرضروری و به صورت انتخابی بوده است. میزان بالای سزارین‌های غیرضروری در کشور ایران زنگ خطر برای متولیان بهداشت ودرمان است. این وضعیت نشان می‌دهد که مادران به میزان بیشتری به انجام مشاوره‌های دقیق برای آگاهی از عوارض زایمان سزارین نیاز دارند.

تحقیقات نشان داده است در کشورهایی که آمار سزارین پایین است؛ مادران تمایل بیشتری به انجام زایمان طبیعی دارند و عامل این تمایل، رضایت آنان از انجام زایمان واژینال است. میزان کلی سزارین در غرب که طی ۱۹۸۰ به ۲۵ درصد رسیده بود؛ با راهکارهای دولت‌ها بسیار کاهش یافت و هم اکنون در بعضی کشورها به کمتر از ۱۰ درصد رسیده است. میانگین این آمار در غرب هم اکنون چیزی نزدیک به ۲۰ درصد است. حال آنکه در ایران این رقم به 65 درصد رسیده است. میزان سزارین در ایران بیش از ۳ برابر نرخ جهانی است. براساس شاخص‌های بهداشت جهانی میزان سزارین بین ۵ تا ۱۵ درصد از کل زایمان‌ها راشامل می‌شود که در ایران این وضعیت ۳۵ تا ۴۵ درصد است و در بعضی نقاط کشور ایران این میزان به بیش از ۸۰ درصد رسیده است. در حال حاضر ۷۰ درصد زایمان‌ها به سزارین منجر می‌شود و برخلاف دیگر کشورها که در این زمینه تبلیغات مناسب دارند؛ در ایران ترویج زایمان طبیعی نیز صورت نمی‌گیرد.

بالارفتن آمار عمل سزارین، نشان‌دهنده دو واقعیت تلخ در جامعه ایران است. نخست اینکه عده‌ای به دنبال منافع مالی خود، حاضر هستند جان مادر و نوزادش را به خطر بیندازند و دوم اینکه سطح آگاهی جامعه در مسائل پزشکی، هنوز در حدی قرارنگرفته که بتواند معایب و مزایای شیوه علم نوین پزشکی را از یکدیگر تشخیص‌دهد. دلایل زیر علت های رایج برای انتخاب این عمل از سوی مادران را معرفی می‌کند:

طرفداری از سزارین این روزها هم از جانب بیماران صورت می‌گیرد و هم پزشکان که دو جنبه اصلی در یک زایمان را شامل می‌شود. شاید اولین علت تمایل بیماران به سزارین ترس از زایمان طبیعی و درد ناشی از آن باشد و عامل مهمی که موجبات این ترس را فراهم می‌کند کمبود امکانات در زایمان طبیعی، تسهیلات کمتر بیمه و روش نادرست زایمان طبیعی در شرایط فعلی باشد.

در حقیقت زایمان مادر، در محیطی آرام و امن که شخص، کادر مامایی آن را غمخوارخود بداند و به طور کلی از زایمان طبیعی خود خاطره خوبی در ذهنش بماند می‌تواند اهرمی برای تبلیغ این زایمان باشد.

مادر باید مطمئن باشد که در هر ساعتی که وقت زایمانش فرا برسد؛ شرایط کادر مامایی یکسان است و او می‌تواند در فضایی مناسب زایمان کند.

مسئله مهم دیگر طرفداری پزشکان از سزارین است و معمولا علل مختلفی را شامل می‌شود. یکی از این عوامل قابل پیش‌بینی بودن سزارین و مشخص‌بودن برنامه پزشک است که در نتیجه دغدغه کمتری را به او تحمیل می‌کند و چون تمام کادر مامایی با مسؤولیت وی و تحت اختیار پزشک اداره می‌شود مطمئن‌تر است و پزشک ترجیح می‌دهد با خاطری آسوده‌ تر عمل خود را انجام دهد.

از نظر پزشکان زایمان طبیعی ۳ تا ۴ برابر سزارین دردسرساز است ولی تعرفه‌هایی که به آن اختصاص داده‌شده خیلی کمتر از سزارین است که این موضوع نیز بر افزایش سزارین در ایران دامن می‌زند در حالی که در کشورهای پیشرفته دنیا تسهیلات ویژه‌ای را برای زایمان طبیعی اختصاص داده‌اند که افراد را به آن ترغیب می‌کند. در حال حاضر سیاستهای تشویقی دولت به سمت اصلاح این روند در دست اقدام است.

هر زایمان طبیعی ممکن است به سزارین بکشد به هر حال به این نکته هم باید توجه‌کرد که یکی از شرایط زایمان طبیعی اورژانسی‌شدن و اضطرارسزارین در حین زایمان است.

با توجه به این که ۸ تا ۱۰ درصد زایمان‌ها نیاز ضروری به سزارین پیدا می‌کند هرزایمان طبیعی ممکن است به سزارین ختم شود و این شرایط قابل پیش‌بینی نیست.

افت قلب نوزاد، کنده‌شدن جفت و حوادث اورژانسی دیگر ممکن است زایمان طبیعی را به سزارین بکشد اما نباید این حوادث را عارضه زایمان بدانیم و مهم است بدانیم در خیلی از موارد اگر سزارین صورت نگیرد؛ جان مادر و نوزاد در خطر می‌افتد.

برخی زوجین برای مصون‌ماندن نوزاد از خطر زایمان، روش سزارین را انتخاب می کنند. که بر اساس اظهارات پزشکان متخصص، چنین روشی به هیچوجه از بروز آسیب به نوزادان جلوگیری نمی‌کند. نتایج تحقیقات انجام شده در دنیا در میان دو گروه از نوزادانی که با روش‌های طبیعی و سزارین متولد شده‌اند؛ نشان داده که با افزایش سزارین میزان آسیب‌های ناشی از زایمان کاهش نیافته است.

مهم ترین علت روی آوردن زنان باردار به سزارین، عدم استفاده از روش‌های بی‌دردی زایمان و همچنین برخورد بد با زنان باردار است. ماماها در انجام این روش‌ها تبحر ندارند و انجام این روش‌ها اساسا در ایران معمول نیست. متاسفانه در بیمارستان با مادران باردار رابطه خوبی برقرار نمی‌شود و زنان باردار ممکن است ساعتها درد را تحمل کنند. در حالی که مادر طی عمل سزارین بیهوش است و دردی حس نمی‌کند و پس اززایمان هم مادرانی که نوزاد خود را به صورت سزارین به دنیا آورده‌اند؛ حس بهتری دارند. با اینکه همین مادر باردار ممکن است برای انجام یک جراحی بسیار کوچک به چند پزشک مراجعه کند و از نظر همه مطلع شود یا برای یک جراحی لثه مدت ها تعلل کند اما با اختیار به انجام عمل جراحی سزارین تن می‌دهد. طبیعی است در صورتی که فرد ازانجام زایمان طبیعی رضایت نداشته‌باشد؛ این تجربه به بقیه منتقل می‌شود و می‌تواند عده بسیاری را به زایمان طبیعی بدبین کند. این یکی از بزرگترین دلایل کاهش آمار زایمان طبیعی در ایران است.

مشاوره زنان پیش از زایمان و ارائه آموزش‌های لازم در دوران بارداری عامل فراموش شده در ایران است. تحقیقات انجام‌شده در ایران نشان می‌دهد سزارین به عنوان مهم‌ترین خطر جدی افسردگی پس از زایمان تلقی می‌شود. بنابراین مشاوره زنان پیش از زایمان و ارائه آموزشهای لازم در دوران بارداری به آنان به میزان زیادی موثر خواهدبود؛ چون مادران را در انتخاب روش صحیح زایمان راهنمایی می‌کند.

بیشتر بدانیم: آموزش مهمترین مراقبت های دوران بارداری

راه‌حل اصولی و مهمی که کمتر مادران از آن اطلاع دارند و کمتر توصیه می‌شود ورزش مناسب در دوران حاملگی است. که شرایط راحت‌تری را در زایمان طبیعی برای فرد به همراه دارد و می‌تواند عامل روی آوردن بیشتر مادران به زایمان طبیعی باشد.

به جای این که اولین راه زایمان کم درد را سزارین بدانیم و آن را توصیه کنیم به مادرانمان آموزش ورزش مناسب این دوران را بدهیم که آنها را ترغیب به زایمان طبیعی کند. در زایمان طبیعی اگر در دوران بارداری اصول راه رفتن صحیح و ورزش‌های مناسب این دوران انجام شود هم درد زایمان و هم عوارض بعد از آن کمتر می‌شود. از طرفی نوزاد هم وقتی در این شرایط به دنیا بیاید تنفسش طبیعی‌تر است.

بعضی زنان افتادگی رحم را به طبیعی یا سزارین شدن فرد نسبت می‌دهند در حالی که در بیشتر موارد علت آن غلط راه رفتن، غلط نشستن و گودی کمر فرد است. بهتر است زایمان طبیعی به دست ماماها سپرده شود و آنها را طوری آموزش دهیم که ازعهده این کار به درستی برآیند و فقط در موارد حاد و اضطراری از پزشکان کمک بگیرند.

عوارض روش زایمانی سزارین به مراتب دشوارتر و نگران کننده‌تر از روش طبیعی زایمان است. تحقیقات نشان داده است که مرگ و میر نوزادان در ایران بین ۹ تا ۱۰ برابر کشورهای پیشرفته و برابر ۶ در هر ۱۰۰۰ تولد زنده است. مطابق بیانیه سازمان بهداشت جهانی WHO، در سال ۱۹۸۵ کشورهایی که از کمترین میزان مرگ و میر در حوالی تولد برخوردارند؛ همزمان میزان سزارین زیر ۱۰ درصد را دارند.

انتخاب روش سزارین از طرف پزشک عمدتا ناشی از فاکتورهای غیرمامایی شامل موارد زیر است:

1. استفاده از تکنولوژی در انجام زایمان
2. ترس از شکایت بیماران
3. محرکهای مالی مانند تعرفه بیشتر
4. ترجیح پزشکان به انجام زایمان در زمان کمتر
5. سیستم  آموزش پزشکی و نگرش پاتولوژیک نسبت به زایمان در دانشگاه‌ها

1. مدت بستری شدن و توانایی بازگشت به کارهای عادی و روزمره بعد از زایمان طبیعی خیلی کمتر از سزارین است و مادرانی که زایمان طبیعی داشته‌اند زودتر به خانواده خود ملحق می‌شوند.
2. حجم خونی که مادر طی زایمان طبیعی از دست می‌دهد؛ تقریباً نصف یک عمل سزارین است. لذا خطر خونریزی و کم خونی، در یک زایمان طبیعی خیلی کمتر از زایمان به طریق  سزارین است.
3. خطرات و ریسک بیهوشی برای زایمان طبیعی وجودندارد، درحالیکه برای مادرانی که به روش سزارین زایمان می‌نمایند این خطرات اجتناب‌ناپذیر است.
4. از نظر اقتصادی زایمان طبیعی به نفع مادر، بیمارستان و جامعه است.
5. درصد ابتلاء به عفونت در بین مادران سزارین شده بیشتر از مادرانی است که زایمان طبیعی نموده‌اند.
6. مادرانی که زایمان طبیعی داشته‌اند؛ در دادن آغوز به نوزاد خود موفق‌تر هستند چرا که خوردن آغوز یا کلستروم به عنوان اولین واکسن برای کودک منافع بسیاری دارد.
7. مادرانی که زایمان طبیعی نموده‌اند؛ در امر شیردهی به نوزاد خود موفق‌تر ازمادرانی می‌باشند که به طریق سزارین نوزاد خود را بدنیا آورده‌اند.
8. پس از زایمان طبیعی، مادران با انجام ورزش‌های مناسب، به مراتب سریعتر از زمانیکه سزارین می‌شوند، می‌توانند تناسب اندام خود را بدست آورند.
9. بطور متوسط مدت اقامت مادران سزارینی در بیمارستان دو برابر و نیم مادرانی است که زایمان طبیعی داشته‌اند .
10. بعضی از خانم‌ها دوست دارند در طول مدت زایمان خود کاملاً هوشیار بوده و بطور کامل در جریان روند زایمان قرارگیرند. درمدت انجام عمل سزارین ممکن است از بیهوشی عمومی استفاده شود؛ در نتیجه  تماس اولیه نوزاد با مادر و شروع شیردهی به نوزاد به تاخیر می‌افتد.

1. ترس و هراس بی‌مورد از زایمان را از خود دورکنید.
2. به منظور کسب اطلاعات بیشتر در مورد حاملگی و زایمان و حل مشکلات خود، به افراد مجرب و آموزش‌دیده در مراکز بهداشتی درمانی مراجعه کنید. آنها قادر خواهندبود شما را راهنمایی کنند.
3. برای اطمینان از سیر طبیعی حاملگی و تامین سلامتی خود و نوزادتان حتماً بطور مستمر در دوران بارداری به مراکز بهداشتی درمانی، ماما و یا پزشک مراجعه و به توصیه‌های بهداشتی آنان عمل نمایید.
4. انجام معاینه (توسط پزشک) در سه ماهه آخر دوران بارداری می‌تواند به آنها کمک کند تا در مورد نحوه زایمان شما آسانتر تصمیم بگیرند.
5. رعایت برنامه تنظیم خانواده و فاصله‌گذاری مناسب بین حاملگی‌ها از نکات حائز اهمیتی است که می‌تواند در داشتن زایمان ایمن موثر باشد.
6. استفاده از تکنیک‌های پیشرفته مانند سونوگرافی برای ارزیابی وضعیت جنینی و مادر گاهی ضروری است لذا طبق توصیه پزشک حتماً آنرا انجام دهد.
7. به پزشک یا مامای خود اعتماد کنید و به او اجازه دهید در مورد نحوه زایمان شما تصمیم بگیرد. هرگز به دلیل ترس از درد زایمان که یک امر طبیعی است. سزارین را به زایمان طبیعی ترجیح ندهید.
8. بخاطر داشته باشید در صورتی باید زایمان شما بوسیله سزارین انجام شود که امکان زایمان طبیعی برایتان وجود نداشته باشد.

در انتها لازم به تاکید است ترویج زایمان طبیعی به جای سزارین فقط با بخشنامه و درگیری و زور وتنبیه حل نمی‌شود باید موانع مختلف بر سر راه کاهش سزارین در کشور نظیر رفتارها و باورهای غلط، نبود امکانات برای انتخاب بهتر افراد، برداشته شوند تا با ایجاد تسهیلات و امکانات مناسب برای همه زنان، تمامی مادران باردار بتوانند از زایمان‌های ایمن بدون درد و روش‌های دیگر نظیر زایمان در آب استفاده کنند. همچنین باید زایمان طبیعی نیز همانند سزارین برای متخصصین زنان و زایمان داری جذابیت مالی باشد.

مشاهده این محصول مفید است: آشنایی با ست جراحی سزارین