راهنمای بالینی اکسیژن درمانی در نوزادان

اکسیژن دارویی است که مانند سایر داروها دارای فواید و عوارضی می باشد و تجویز آن باید با دقت و توجه به فواید و مضرات آن صورت گیرد. نوزادی که تنفس و ضربان قلب طبیعی (بیشتراز۱۰۰) دارد اما سیانوتیک است، برای اکسیژن درمانی کاندید می گردد.

• سیانوز مرکزی
• وقتی فشار اکسیژن خون شریانی (PaO_۲) کمتر از ۵۰ میلی متر جیوه باشد (ارزیابی گازهای خون شریانی).
• وقتی اشباع اکسیژن خون شریانی (O_۲ Satu) کمتر از ۸۶% باشد (پالس اکسیمتری).
• وقتی نوزاد نیاز به احیاء داشته باشد.

1. منبع اکسیژن (کپسول اکسیژن یا اکسیژن مرکزی)
2. مانومتراکسیژن (فلومتر)
3. پالس اکسیمتری
4. اوکسی هود یا سوند اکسیژن وکانولای بینی

• سن نوزاد کمتر از ۳۲ هفته: O_۲ Satu باید در محدوده ۹۲% – ۸۷% نگه داشته شود.
• سن نوزادبیشتراز ۳۲ هفته: O_۲ Satu باید در محدوده ۹۴% – ۹۰% نگه داشته شود .

توجه: نوزاد باید الزاماً توسط پالس اکسی متری (ترجیحاً ماسیمو) مونیتور مداوم شود.

بیشتر بدانیم: روش نمره دهی آپگار نوزاد

1. میزان فلوی اکسیژن را در هود اکسیژن ۵ الی ۱۰ لیتر در دقیقه، در کانولای بینی ۱ الی ۲ لیتر در دقیقه تنظیم کنید.
2. اشباع اکسیژن هموگلوبین را مداوم با (پالس اکسیمتری) مونیتور کنید.
3. غلظت اکسیژن را در خون نوزاد بر اساس شرایط بالینی (نمره تنفسی) اندازه‌گیری کنید (ABG).

1. هر ۱ الی ۳ ساعت نمره تنفسی و FiO2 را اندازه گیری کرده و در پرونده نوزاد ثبت شود.
2. در صورتی که نیاز به اکسیژن (FIO2) بیشتر از ۲۰ درصد افزایش یابد؛ نوزاد ارزیابی مجددشده و ABG گرفته شود.
3. در صورتی که نیاز به اکسیژن (FIO2) بیشتر از ۴۰ درصد افزایش یابد؛ نوزاد ارزیابی مجددشده و علاوه بر ABG ،CXR نیز گرفته شود.
4. بر اساس درصد اشباع اکسیژن شریانی ابتدا فلوی اکسیژن را در هود اکسیژن به ۵ لیتر در دقیقه کاهش داده و سپس FIO2 را تا ۲۲ درصد کاهش داد.
5. یک سیستم پیگیری نوزادانی که اکسیژن دریافت می کنند از نظر رتینوپاتی نارسی تهیه شده و بدقت اجرا گردد. توصیه های فعلی مبنی بر آن است که معاینه چشم در زمان ۴ هفته پس از تولد یا ۳۱ هفته (تا حداکثر ۳۲ هفته) پس از قاعدگی مادر انجام گیرد. بهتر است اولین معاینه قبل از ترخیص از بیمارستان باشد:
   1. برای کلیه نوزادان با سن داخل رحمی کمتر یا مساوی ۳۲ هفته
   2. وزن هنگام تولد کمتر یا مساوی ۱۵۰۰ گرم
   3. و برای نوزادان پر خطر در صورت:
      1. سن داخل رحمی بالاتر از ۳۳ هفته
      2. وزن هنگام تولد۲۰۰۰-۱۵۰۰ گرم

• نوزادی را که تنفس و ضربان قلب طبیعی (بیشتراز۱۰۰) دارد اما سیانوتیک است، برای اکسیژن درمانی آماده کنید.
• در نوزادان ترم از اکسیژن ۱۰۰ درصد به میزان حداقل ۵ لیتر در دقیقه و حداکثر ۱۰ لیتر در دقیقه استفاده کنید.
• در نوزادان نارس از غلظت های پائین تر اکسیژن و با مانیتورینگ توسط پالس اکسی متر، استفاده کنید.
• از بگ بیهوشی، دستگاه احیا، تی پیس، ماسک یا قراردادن دست به صورت فنجانی در اطراف لوله اکسیژن و گرفتن آن درمقابل دهان نوزاد برای تجویز اکسیژن آزاد استفاده کنید.
• خروجی اکسیژن را در نزدیک ترین فاصله با صورت نوزاد قرار دهید.
• در صورت استفاده طولانی مدت اکسیژن از پالس اکسی متر استفاده کنید (برای دوره کوتاه مصرف اکسیژن در عملیات احیاء، نیاز به گرم و مرطوب کردن اکسیژن نیست).
• در صورت محو سیانوز اکسیژن را بتدریج قطع کنید و نوزاد را برای مراقبت در بخش تحت نظر آماده کنید.
• در صورت برطرف نشدن سیانوز در پی تجویز مؤثر جریان آزاد اکسیژن، تهویه با فشارمثبت را آغاز کنید.

خواندن این مطلب توصیه می شود: معاينه و مراقبت از نوزاد تازه متولد شده