داروی ایزوپروترنول ISOPROTERENOL محرک تنفسی و قلبی و آگونیست گیرنده های ß۱ وß۲ بوده و دارای خاصیت برونکودیلاتوری و اینوتروپ مثبت است.
موارد مصرف داروی ایزوپروترنول
- برادیکاردی های مهم همودینامیکی که به آتروپین پاسخ نمی دهند.
- کنترل موقت بلوک های قلبی مقاوم به آتروپین که نیاز به کارگذاری پیس میکر دارند.
- درمان حساسیت بیش از حد سینوس کاروتید، بیماری استوک-آدامز (حملات ناگهانی بیهوشی با یا بدون تشنج که در بلوکهای قلبی بروز میکند)، یا آریتمی های بطنی به علت بلوک AV.
- ممکن است در درمان شوک هایی که بر اثر کاهش برون ده قلبی و کاهش مقاومت عروقی به وجود می آیند مفید باشد. (بعد از جایگزین کردن مایعات کافی).
- کنترل اسپاسم برونش ها که به دنبال بیهوشی اتفاق می افتد.
شکل دارویی و دوز مصرفی داروی ایزوپروترنول
این دارو به صورت محلول (آمپول) های تزریقی با دوز ۰٫۲mg/1cc و ۲mg/2cc موجود است.
- در برادیکاردی: دوز اولیه برای بالغین معمولاً ۵mcg/min میباشد. دوزهای بعدی برحسب پاسخ بیمار بین ۲ تا ۲۰mcg/min است.
- در شوک: برای درمان شوک، میزان انفوزیون ۰٫۵ تا ۵mcg/min خواهدبود.
- به عنوان گشادکننده برونش در برونکواسپاسم حین عمل بیهوشی (در بالغین): ۰/۰۱ تا ۰/۰۲ میلی گرم به صورت داخل وریدی، که در صورت نیاز میتوان این دوز را تکرار کرد.
موارد احتیاط:
- اگر محلول ایزوپروترنول تغییر رنگ داده و یا ته نشین شده است از آن استفاده نکنید.
- ایزوپروترنول در بیمارانی که سابقه آریتمی (مخصوصاً تاکیکاردی ها)، و احتمال حساسیت به درمان با ایزوپروترنول دارند، نباید مصرف شود. همچنین مصرف آن در بیمارانی که دارای تاکیکاردی به علت مسمومیت با دیگوکسین هستند ممنوع است.
- هنگام شوک قبل از تجویز ایزوپروترنول باید کاهش حجم خون بیمار جبران شود.
- مصرف ایزوپروترنول در سالمندان، مبتلایان به دیابت، بیماران مبتلا به اختلالات کلیوی و قلبی عروقی، هیپرتیروئیدیسم، و بیمارانی که سابقه حساسیت به سمپاتومیمتیک ها دارند، باید با احتیاط صورت گیرد.
- اگر تعداد ضربان قلب به بیشتر از ۱۱۰ ضربه در دقیقه برسد، یا PVC و یا تغییراتی در ECG به وجود آید باید انفوزیون ایزوپروترنول را کاهش داد و یا قطع کرد.
- ایزوپروترنول در بیمارانی که سیکلوپروپان یا داروهای بیهوش کننده عمومی حاوی املاح هیدروکربن را مصرف میکنند، باید با احتیاط مصرف شود.
- ممکن است نیاز میوکارد به اکسیژن را افزایش دهد. بنابراین از مصرف آن در بیمارانی که مبتلا به MI شده اند، باید خودداری شود.
- مصرف ایزوپروترنول در بیمارانی که هیپوکالمی دارند، باید با احتیاط باشد.
موارد منع مصرف داروی ایزوپروترنول
ایزوپروترنول در مبتلایان به بیماریهای قلبی عروقی از قبیل آنژین قفسه صدری، بیماری های شریان کرونر، آریتمی قلبی همراه با تاکیکاردی، نارسایی کرونر، بیماری های دژنراتیوقلبی، زیادی فشارخون، عیب کار بافت قلب، تاکیکاردی همراه با سمیت ناشی از دیژیتال، دیابت ، پرکاری تیروئید و فئوکروموسیتوم نباید مصرف شود.
توجهات و مراقبتهای پرستاری در هنگام تجویز داروی ایزوپروترنول
- برای انفوزیون ایزوپروترنول دارو را با سرم دکستروز ۵% مخلوط کنید و از جدول محاسبه میزان انفوزیون استفاده کنید تا تعداد قطرات بدقت تعیین گردد. برای پیشگیری از خطاهای احتمالی و تغییر ناخواسته سرعت انفوزیون، هنگام انفوزیون این دارو از پمپ انفوزیون استفاده کنید.
- تعداد ضربان قلب و مونیتورینگ ECG باید به طور مداوم تا زمانی که بیمار تحت درمان با ایزوپرترنول است کنترل شود. فشارخون بیمار باید در ابتدا هر ۱۰ دقیقه یک بار و بعد از اینکه نتایج مطلوب درمانی حاصل شد، هر یک ساعت یک بار کنترل شود.
- توجه داشته باشید که این دارو با آمینوفیلن، آدرنالین، لیدوکائین و بیکربنات سدیم ناسازگار است.
- جهت جلوگیری از بروز آلکالوز تنفسی با کنترلPaCo2 (محرک تنفسی) ضروری است.
- در صورت بروز اشکال در تنفس و بدتر شدن علایم تنفسی دارو را قطع کرده و به پزشک اطلاع دهید.
توجه:
مطالب دارویی ارائه شده در این سایت جهت تکمیل آموزش های آکادمیک پرستاران و دانشجویان رشته های مختلف علوم پزشکی می باشد. بیماران عزیز توجه نمایند که تجویز و تعیین دوز دارو بر عهده پزشک بوده و مصرف خودسرانه دارو ممکن است عواقب جبران ناپذیری داشته باشد.