اختلال افسردگی، اختلال روحی شدیدی است که علایم آن حداقل دو هفته ادامه داشته و در عملکرد قبلی بیمار تغییر ایجاد کرده باشد.
ختلال افسردگی اختلال شایعی است و شیوع مادام العمر آن در مردان ۱۵% و در زنان ۲۵% می باشد. (اختلال افسردگی در زنان حدود دو برابر شایع تر از مردان است). شیوع بیشتر افسردگی در زنان به علت تفاوت های هورمونی، اثرات زایمان، تفاوت فشارهای روانی اجتماعی و الگوی رفتاری مربوط به درماندگی می باشد. در افرادی که فاقد رابطه نزدیک هستند یا طلاق گرفته اند بیشتر است. همچنین ممکن است در نواحی روستایی شایع تر از نواحی شهری باشد.
اتیولوژی:
عوامل ژنتیکی، عوامل زیستی و عوامل روانی اجتماعی در بروز اختلال افسردگی موثر هستند. همچنین افسردگی اغلب بدنبال شرایط استرس زای زندگی ایجاد می شود. برخی انواع شخصیت ها مانند هیستیریک و وسواس جبری بیشتر در معرض خطر افسردگی هستند.
علایم بالینی افسردگی
علایم اساسی و کلیدی در افسردگی شامل این موارد است:
- خلق افسرده و فقدان علاقه و لذت می باشد. بیمار آن را بطور حس اندوه و ناامیدی و بی ارزشی بیان می کند.
- ظاهر بیمار مشخص کننده افسردگی است و به لباس وآرایش و وضعیت ظاهری خود توجهی ندارد.
- کاهش انرژی علامت شایعی است که در ۹۷% بیماران دیده میشود.
- روانی حرکتی: بیماران افسرده به کندی حرکت کرده و تکلم آنها کند است و تاخیر طولانی در پاسخ به سوالات دارند.
- اختلال خواب: ۸۰% بیماران افسرده از اختلال خواب بصورت زود بیدارشدن شکایت دارند. دیر به خواب رفتن و بیدارشدن در طول شب نیز رخ میدهد. همچنین ممکن است افکار بدبینی و اضطراب را داشته باشند.
مراقبتهای پرستاری در بیماری افسردگی
در بیماران اختلال افسردگی باید خطر خودکشی و دگرکشی (آسیب به خود و دیگران) مورد توجه قرار گیرد. همچنین نگرش نسبت به خود و ارزیابی منابع اجتماعی و میزان فعالیت اجتماعی مورد بررسی قرار گیرد. شرکت دادن و تشویق بیماران در امر شستشو و نظافت شخصی نیز موجب ارتقا و تقویت عزت نفس و کاهش علایم بیماری می شود.
برخورد با بیمار افسرده دارای افکار خودکشی
تشویق بیماران به بیان احساسات و تدابیر امنیتی مثل دورکردن وسایل خطرناک لازم است.
کمک به بیماران برای شناسایی توانایی های خود و اینکه بیمار در طول روز برنامه کاری مشخصی داشته باشند جزو وظایف پرستار و مددگران است.
تشویق بیمار جهت شرکت در فعالیتهای گروهی برای افزایش عزت نفس موثر است.
تنظیم الگوی خواب بیمار
برای بیمارانی که ساعات طولانی می خوابند، مشغول کردن بیمار در طول روز به انجام فعالیتهای مختلف موثر بوده و باعث می شود تا بی موقع نخوابند و از طرفی خستگی ناشی از فعالیت موجب خواب بهتر شود.
همچنین جهت بیمارانی که مشکل بی خوابی دارند، ماساژ پشت، تمرین های آرام سازی و موسیقی، حمام گرم و غذای مختصر و سبک در به خواب رفتن بیمار موثر است.
رژیم غذایی افسردگی
برای تحریک اشتهای بیمار ایجاد شرایطی مانند گذاشتن گلدان بر سر میز و سرو غذای مورد علاقه بیمار موثر است.
ارسال مطلب از:
خانم مرضیه محمدخانی (کارشناس ارشد روان پرستاری)