ارزیابی روزانه پرستاری و کنترل تجهیزات حرارتی و رطوبتی در NICU

نوزادان بستری در NICU بخصوص آنها که تحت تهویه مکانیکی هستند؛ نیاز به مراقبت ویژه پرستاری دارند. چنانچه پرستاران توانمند، ورزیده و ماهر در امر نوزادان بدحال به همراه پزشکان مجرب مراقبت از این بیماران پرخطر را به عهده بگیرند موجبات بقای بیشتر آنها را فراهم می سازند.

دراین بخش ارزیابی روزانه پرستاری و کنترل تجهیزات حرارتی و رطوبتی در بخش NICU مختصرا توضیح داه شده است.

پرستاران NICU مراقبت مستمر و کنترل دقیق علایم حیاتی را به عهده گرفته و تطابق نوزاد با محیط خارج و ارزیابی پاسخ های رفتاری بیمار را جهت تعیین پاسخ های فردی به درمان گزارش میدهند. چنانچه هر پرستار مسئول کنترل  دو تا سه نوزاد بیمار باشد، ارتباط دائمی و نزدیک بیمار با پرستار برقرار خواهدشد. در این صورت گزارشات ارائه شده توسط وی، ارزیابی های بعدی توسط تیم پزشکی را هدایت خواهدکرد. گزارش وضعیت قلبی- عروقی، تنفسی، گوارشی، ادراری، عصبی- عضلانی و تحمل تغذیه حداقل یک مرتبه در هر شیفت باعث کنترل دقیق نوزاد و یافتن موارد پاتولوژیک از جمله عدم تحمل تغذیه، نداشتن دفع ادرار و مدفوع و سایر مشکلات می گردد.

از طرفی ارزیابی و مراقبت وسایل مورد استفاده در NICU از جمله وسایل مورد نیازجهت تزریق سرم و دارو، لوله نای با اندازه های مختلف، دستگاه ونتیلاتور به عهده پرستاران است. مراقبت از لوله های جاگذاری شده در نوزاد مثل Chest tube  و N/G Tube  از جمله وظایف خطیر پرستاران NICU است. برقراری ارتباط مناسب پرستاران با والدین موجب آشنایی بیشتر آنها با بیماری و مشکلات فرزندشان شده و دخالت دادن والدین در مراقبت های روتین نوزاد از جمله حمام دادن و یا تعویض پوشک در ایجاد نزدیکی بیشتر با نوزاد نتایج مثبتی در بر خواهدداشت. با توجه به اینکه نوزادان بخصوص نوزادان نارس به علت ضعف سیستم ایمنی و به علت نیاز به اقدامات تهاجمی و دستکاری های فراوان در معرض خطر عفونت های کشنده هستند و عفونت از علل مهم و شایع مرگ در NICU می باشد، رعایت اصول کنترل عفونت بخصوص شستن  دستها و آموزش آن به سایر افرادی که وارد بخش می شوند، قبل از انجام هر اقدامی توسط پرستاران بخش لازم و ضروری است.

بیشتر بدانیم: جزوه آموزش کار با دستگاه ونتیلاتور

کنترل روزانه تجهیزات موجود در NICU جهت استفاده در نوزادان بدحال یکی از وظایف مهم پرستاران بخش NICU می باشد. در هر بخش باید فهرستی از وسایل موجود که بشکل روزانه کنترل می گردند؛ موجود باشد.

نوزادان بستری در NICU، بایستی در یک محیط حرارتی خنثی قراربگیرند، یعنی یک محیط با ثبات حرارتی حدود ۳۷- ۳۶ درجه سانتی گراد. در این درجه حرارت مصرف اکسیژن محیطی و دفع حرارت کاهش می یابد. این موضوع در نوزادان نارس بدحال بیشتر اهمیت پیدامی کند، به این علت که این نوزادان بیشتر در معرض خطر هیپوترمی می باشند (بخصوص آنها که سن حاملگی کمتر از ۳۰ هفته دارند). نوزادانی که تحت تهویه مکانیکی هستند اغلب جهت ارزیابی و مانیتورینگ بایستی لخت باشند و به علت  دسترسی راحت تر زیر وارمر گذاشته می شوند. حداقل مصرف اکسیژن وقتی رخ می دهد که دمای وارمر با سروو کنترل Servo control پوست با حرارت پوست شکمی حفظ شده بین ۳۶/۵- ۳۶/۲ درجه سانتی گراد باشد. البته روش کنترل سروو  بخصوص در نوزادان بسیار کم وزن و یا آنها که تغییرات دمایی زیادی دارند توصیه می شود. با این روش دمای بدن ثابت می ماند، اما دمای محیط ممکن است تغییر کند. بایستی دقت شود که پروب روی شکم گذاشته شده و روی برجستگی های استخوانی و انتهاها قرارنگیرد و دقت شود که نوزاد روی پروب وارمر نخوابد، زیرا به طور کاذب دمای بالاتری را ایجاد میکند که باعث کم شدن اتوماتیک کار گرم کننده وارمر می شود.

استفاده از پوشش پلاستیکی روی وارمر و یا تشک آب گرم در زیر نوزاد می تواند از هیپوترمی نوزاد جلوگیری کند. به علت استعداد بیشتر نوزادان خیلی نارس (کمتر از ۱۰۰۰ گرم) به هیپوترمی، تاکید بیشتری می گردد که مراقبت از این نوزادان بهتر است داخل انکوباتورهای دوجداره صورت گیرد و وارمر نمیتواند درجه حرارت مناسب را در این گروه نوزادان تامین کند.

افزایش رطوبت محیط به بالاتراز ۷۰- ۶۰ درصد در نوزادان نارس کمتر از ۲۸ هفته که پوست نازک تر و تبخیر پوستی وسیع تری دارند به کاهش دفع حرارتی و دفع مایع نامحسوس کمک می کند. استفاده از نرم کننده های پوستی نیز می تواند با ایجاد یک لایه محافظ در سطح پوست، سبب کاهش دفع حرارتی و دفع مایع نامحسوس گردد. استفاده ازاین نرم کننده ها در نوزادان با وزن تولد خیلی کم در طی هفته اول عمر توصیه نمی شود.

در برخورد با هیپوترمی شدید نوزادان بدحال باید دقت شود که گرم کردن نوزاد به آهستگی انجام شود. گرم کردن سریع نوزاد به علت اتساع عروقی ایجاد شده  باعث افت فشار خون و آپنه می شود. با بالابردن دمای انکوباتور به حدود ۳۶ درجه و افزایش رطوبت آن به میزان بیش از ۷۰ درصد موجبات گرم کردن تدریجی نوزاد را فراهم می کنیم. جهت گرم کردن تدریجی از تشک گرم و یا pad های گرم نیز میتوان استفاده کرد. اما به علت احتمال بروز سوختگی استفاده از بطری های آب گرم و یا دستکش های پر از آب داغ توصیه نمی شود.

در مواجهه با هیپرترمی در نوزاد بدحال باید دقت شود که دمای زیر بغل بالا همزمان با دمای شکمی پایین ممکن است دلیل بر cold stress و ناشی ازسوختن چربیهای قهوه ای باشد. جهت رفع هیپرترمی نوزاد علاوه بر کم کردن دمای محیط و پوشش نوزاد باید در صورت تداوم تب ازنظر علل زمینه ای از جمله عفونت و خونریزی بررسی های لازم به عمل آید.

دمای طبیعی رکتال و زیر بغل نوزاد ۳۷/۵- ۳۶/۵ درجه سانتی گراد و دمای طبیعی پوست شکم ۳۶/۵ –۳۶ درجه سانتی گراد است. در نوزاد مانیتورینگ دمای core  توصیه  نمی شود به این علت که کولون سیگمویید در یک زاویه سمت راست در ۳ سانتی متری می چرخد و گذاشتن دماسنج کمتر از ۳ سانتی متر دمای واقعی core را نشان نمی دهد و گذاشتن دماسنج بیش از ۳ سانتی متر خطر پارگی روده را به همراه دارد. در مجموع گرفتن دمای بدن نوزاد از زیر بغل یک روش بی خطر و عملی در مانیتورینگ درجه حرارت می باشد.

خواندن این مطلب توصیه می شود: روش استفاده از تخت گرم کننده تابشی در بخش نوزادان