ایمنی حریق در بیمارستان

آتش سوزی یکی از خطرناکترین پدیده هایی است که خسارات جانی و مالی عمده ای رابوجود آورده و خطـری واقعـی برای مراکز خدماتی همچون بیمارستانهاست. از آنجا که ساکنین بیمارستان عموما افراد ناتوانی هستند که امکان نجات خـود را ندارند بنابراین آتش سوزی در بیمارستان بیشتر از هر مکان عمومی دیگری میتو اند باعث خسارات جـانی شـود، بعـلاوه بـدلیل وجود دستگاه ها و تجهیزات گران قیمت و متعدد در بیمارستان ، آتش سوزی میتواند باعث خسارات مالی بزرگی شود و البتـه شدیدا به وجهه عمومی بیمارستان آسیب برساند.

از آنجا که آتش سوزی می تواند خسارات جبران ناپذیری را بر پیکره بیمارستان وارد کند، ایمنی بیمارستان در برابر حریق و آتش سوزی یکی از فاکتورهای مهم در نگهداری و ایمنی بیمارستان به حساب می آید و باید مورد توجه مدیریت و مورد بحث و بررسی کارشناسی دقیق قرار گیرد. در این راستا، این مقاله مدیریت ایمنی حریق در بیمارستان رامورد بحـث قرارداده است.

مدیریت حریق بیمارستان و تهیه و تدارک استراتژی ایمنی حریق در آن قبل از سـاخت سـاختمان شـروع می شود و از طراح بیمارستان تا سطوح مختلف مدیریت در بیمارستان و تمـامی پرسـنل ،بیمـاران، عیـادت کننـدگان ، لـوازم و تجهیزات همه و همه در روشهای مدیریت حریق در بیمارستان که شامل پیشگیری، کشف و اعلام فرار و نجات، کوچک سـازی و اطفا حریق است نقش دارند. دراین راستا، وظیفه مدیر بیمارستان و مسئول ایمنی بیمارستان از همه بیشتر و نقش آنهـا پر رنـگ تر است. (در متن اصلی مقاله به شرح وظایف و مسئولیتهای مدیر بیمارستان و مسئول ایمنی بیمارستان در این زمینـه به تفضیل پرداختـه شده است.) یکی از این وظایف طراحی برنامه ایمنی حریق در بیمارستان است. در برنامه ایمنی بیمارسـتان بایـد تـلاش شـود تـا احتمال مرگ و صدمه ساکنان تا حد ممکن کاهش یافته و به اسکلت ساختمان و محتویات آن کمتـرین آسـیب وارد شـود.

بـرای رسیدن به این اهداف از روشـهای ایمنـی حریـق اسـتفاده میـشود، که بطـور خلاصـه شـامل مـوارد زیراسـت :

۱- پیـشگیری از ایجادحریق : پیداست که اولین مرحله پیشگیری است و فقط زمانی که این روش اثرش را از دست داد، روشهای دیگر مـورد توجـه قرار میگیرد. طراحی مناسب اسکلت و بنای ساختمان و نگهداری صحیح آن، نگهداری مناسب دسـتگاهها و تجهیزات و سرویـسها، توجه جدی به مناطق دارای احتمال آتش سوزی بالا ، آموزش کارکنان در جهت نحوه صحیح کار با دستگاهها و تجهیزات ، تهیه دستورالعمل های مناسب برای موارد فوق و بازرسی مداوم از جمله راههای پیشگیری از ایجادحریق وکنتـرل منـابع حریـق اسـت .

۲- ارتباطات (سیستم های کشف و اعلام حریق) : باید مطمئن شد در صورت بروز حریق ساکنان و بخـصوص مـسئولین مربوطـه بـا خبر شده و تمامی سیستم های حساس به حریق یکی پس از دیگری به کار خواهنـد افتـاد. اگـر ارتباطـات موفـق باشـد آنگـاه عملیات فرار و نجات واطفا حریق می تواند اجرا شود و اگر ارتباطات موفقیت آمیز نباشد تنها محدود کردن حریق به عنـوان تنهـا روش در دسترس باقی می ماند.

۳- عملیات نجات و فرار : در هنگام حریق باید مطمئن شد که ساکنین ساختمان شامل بیماران ، پرسنل و عیادت کنندگان قبل از آنکه بوسیله گرما یا دود صدمه ببیننـد، بـه منطـق امـن برونـد. تعریـف اصـولی فرار یـا خروج اضطراری آن است که افراد به خارج از ساختمان و یا به محل امـن برونـد و ایـن کار بایـد در همـه قـسمتهای سـاختمان ممکـن باشد.

دو استراتژی عمده برای فرار وجود دارد : الف – خروج نهایی یافرار کامل : که شامل خروج ازساختمان و رسیدن به فضای بـاز امن توسط افرادیست که قادر به انجام این کارهستند. خروج نهایی و رسیدن به فضای باز نجات مطلق را بوجود می آورد. ب – ورود بـه پناهگاه یا منطقه امن: این روش بخصوص برای بیماران بستری کاربرد دارد. این عمل، نجات نسبی را فراهم میکند. پناهگاه یا منطقه امن، محلی در همان طبقه است که از حفاظت و ایمنی بالا در برابر آتش و محصولات آن برخوردار است. منطقه حفاظت شده یا امن و مسیرهای فرار باید دارای معیارهای خاصی به منظور ایمن بودن در برابر گسترش حریق و یا ورود محـصولات حریـق باشـند.

۴- محدود کردن حریق و محصولات آن: حصول اطمینان از آنکه حریق در حداقل است و بنـابراین میـزان وسـایل و افـرادی کـه در معرض تهدید هستند محدوداست.  (روش های عمده دستیابی به آنها در اصل مقاله ذکر شـده اسـت)

نتیجـه گیـری: ایمنـی بیمارستان در برابر آتش سوزی یکی از فاکتورهای مهم در نگهداری و ایمنی بیمارستان به حساب می آید و باید مورد توجه خاص مدیر یت قرار گیرد. طراحی برنامه ایمنی حریق بیمارستان یکی از وظایف مدیر بیمارستان است، که از طریق روشهای فوق قابل دستیابی است. روشهای فوق چهارچوبی کلی آنچه را که در طی برنامه مدیریت حریق در بیمارستان باید انجام شود نشان مـی دهد، ضمنا پنج روش فوق در یک نظم و ترتیب منطقی باید مد نظر باشد. توجه کافی به آنهـا می توانـد دستر سـی بـه سـطح قابـل قبولی از ایمنی حریق را ممکن سازد. هرکدام از روشهای فوق از فرایند طراحی بیمارستان تا کوچکترین مراحل خدمات رسـانی پزشکی در بیمارستان را شامل میشود، بطوریکه ساختمان، افراد و لوازم بطور تاکتیکی درجهت کاهش خطر حریق مورد استفاده قرار می گیرند.

مریم مرشدی زاده – دانشکده بهداشت ، گروه بهداشت حرفه ای، تهران

کد مقاله/لینک ثابت به این مقاله:

برای لینک دهی به این مقاله، می توانید از لینک زیر استفاده نمایید. این لینک همیشه ثابت است و به عنوان سند ثبت مقاله در مرجع سیویلیکا مورد استفاده قرار میگیرد:

http://www.civilica.com/Paper-ICHMCM03-ICHMCM03_329.html

کد COI مقاله: ICHMCM03_329

نحوه استناد به مقاله:

در صورتی که می خواهید در اثر پژوهشی خود به این مقاله ارجاع دهید، به سادگی می توانید از عبارت زیر در بخش منابع و مراجع استفاده نمایید:

مرشدی زاده, مریم، ۱۳۸۵، ایمنی حریق در بیمارستان، سومین کنگره بین المللی بهداشت، درمان و مدیریت بحران در حوادث غیرمترقبه، تهران، سازمان بسیج جامعه پزشکی، http://www.civilica.com/Paper-ICHMCM03-ICHMCM03_329.html