چک لیست اسیدوزمتابولیک
تعریف: اسیدوز متابولیک به معنی کاهش سطح بی کربنات مایع خارج سلولی وقرارگرفتن PHخون درمحدوده اسیدی( پایین تر از۷ ) می باشد
علل اسیدوزمتابولیک:
v اسیدوز لاکتیک ناشی از متابولیسم بی هوازی
v کتواسیدوز (نا شی ازدیابت،مصرف الکل،گرسنگی )
v توکسین ها (اتیلن گلیکول،متانول،سالسیلاتها)
v نارسائی کلیه، هیپوولمی شدید
v اسها ل
v احتباس اسید به علت ساخته شدن اسیدهای متابولیک نظیر هایپرتیروئیدیسم ، شوک
چک لیست کنترل اقدامات و مراقبتهای پرستاری در اسیدوز متابولیک:
آیا علل ایجاد کننده اسیدوز متابولیک را شناسایی میکند ؟ |
آیا علائم ونشانه های اسیدوز متابولیک راشناسایی می کند ؟ |
آیا تعداد و عمق تنفس را اندازه گیری می کند ؟ (تنفس کاسمال ) |
آیا سطح هوشیاری بیمار را کنترل می کند ؟ |
آیا عوارض هایپرکالمی رابرطرف می کند ؟ |
آیا دستگاه عصبی را ازنظرسردردوخواب آلودگی وکما واستوپور بررسی می کند ؟ |
آیا تدابیری جهت افزایش تهویه آلوئولی به کار می برد ؟ |
آیا تجویزبی کربنات سدیم درصورتی که PHکمتر از۱/۷ وبی کربنات کمتراز۱۰ باشد رابررسی می کند ؟ |
آیا خشکی مخاط دهان ناشی ازهیپرونتیلاسیون جبرانی را بررسی می کند ؟ |
آیا علائم افزایش پتاسیم ازقبیل اضظراب ، ترس ، دردشکمی ، کرامپ عضلانی ، تهوع رابررسی می کند ؟ |
آیا خشکی مخا ط دهان ناشی ازهیپرونتیلاسیون رابررسی می کند ؟ |
آیا به رفع سردرد (ناشی از اتساع عروق مغزی به دنبال اسیدوز) کمک می کند ؟ |
آموزش به بیمار :
v عدم انجام مانوروالسالوا
v اجتناب ازخم کردن گردن و هیپ ( مفصل ران )
v عدم انداختن پاها روی هم
v عدم مصرف غذاهای حاوی پتاسیم بالا
v استفاده ازروشهای آرام سازی برای کاهش اضطراب
v تغییر پوزیشن آهسته به منظور جلوگیری از هیپوتانسیون وضعیتی
v درمان علت زمینه ای
v تشویق بیمار به بیان اضطراب
چک لیست الکالوزمتابولیک
تعریف: الکالوز متابولیک به معنی افزایش سطح بی کربنات مایع خارج سلولی وقرارگرفتن PH درمحدوده بازی (بالاتر از ۴۵/۷ ) میباشد. به صورت کلاسیک اگر مشکل ازکلیه باشدآنرامتابولیک واگر ازریه باشد آنرا تنفسی گویند.
عللئم الکالوزمتابولیک:
v کاهش اسید به دنبال : اتلاف معدی – روده ای، استفراغ،ساکشن معده،اتلاف ازطریق ادرار،هیپوکالمی وهیپومنیزیمی
v افزایش بازبه دنبال:مصرف زیادبی کربنات سدیم،تجویز زیاد لاکتات،ترانسفوزیون مقادیربالای خون (سیترات تولیدکننده بی کربنات است)
v اسهال – مصرف دیورتیکهامانند تیازیدها-هیپوونتیلاسیون- سیستیک فیبروزیس – هیپرآلدسترونیسم-سندرم شیرقلیا
v بیماریهای کلیوی مانند سندرم بارتر
چک لیست کنترل اقدامات و مراقبتهای پرستاری: |
آیا علائم ونشانه های الکالوز متابولیک راشناسایی می کند ؟ (علائمی از قبیل:افزایش غلظت یون بی کربنات،تهوع،استفراغ، هیپرونتیلاسیون، گیجی، خواب آلودگی، اغما، پرخاشگری، تتانی ، تشنج های صرع گونه، هیپوکالمی) |
آیا با بررسی تجویز مایعات حاوی سدیم کلراید، مایعات ازدست رفته را جبران می کند ؟ |
آیا تجویز کلرورسدیم را بررسی می کند؟ |
آیا تجویزسولفات منیزیم رابررسی می کند؟ |
آیا بیمار را مانیتورینگ قلبی می کند ؟ |
آیا برای جلوگیری ازتهوع واستفراغ بیمارآموزش های لازم رامی دهد ؟ |
آیا سطح هوشیاری بیمار راکنترل می کند ؟ |
آیا بیمار را از نظر تتانی و تشنج کنترل می کند ؟ (علائمی از قبیل: کنترل مکررعلامت شوستوک وتروسو، بررسی دقیق وضعیت تنفسی بیماروکنترل بیمارازنظر باز بودن راه های هوایی،آماده نمودن وسایل احیا درکنار تخت بیمار) |
آیا درصورت نیاز به دیالیز بیمار را آماده می کند ؟ |
آموزش به بیمار :
- مصرف موادغذایی به دفعات زیاد باحجم کم
- استفاده ازغذاهای خشک
- عدم مصرف مایعات همراه با غذا
- مصرف داروهای ضداستفراغ طبق تجویز پزشک
- تشویق بیماربه عدم مصرف موادغذایی حاوی کافئین بالا و ادویه جات
- مصرف غذاهای حاوی پتاسیم
- کاهش ترس و اضطراب باکمک روشهای آرام سازی