سلولیت و مراقبتهای پرستاری آن عنوان مطلبی است که با توجه به اهمیت و شیوع آن در بین بیماران از طریق سایت پرستاران توانمند ایران منتشر می شود.
تعریف:
سلولیت (cellulitis) در واقع عفونت پوست است که توسط باکتری هایی ایجاد می شود که از طریق منفذهای پوستی وارد آن می شوند. بیشتر اوقات این میکروارگانیسم ها نمی توانند موجب بیماری شوند ولی اگر یک شخص دچار آسیب پوستی و یا بریدگی پوست شده باشد، این میکروارگانیسم ها می توانند وارد پوست شده و موجب عفونت پوست یا زیر پوست شوند. میکروب های فلور نرمال پوست مانند (استرپتوکوک بتاهمولتیک و استافیلوکوک ها) یا باکتری های با منشا خارجی به دنبال التهاب، سوختگی، تروما و ضربه، جراحی، زخم ها و نیش حشرات می توانند باعث این بیماری شوند. شایعترین باکتری ایجاد کننده سلولیت استافیلوکوک ها و استرپتوکوک ها می باشند.
باکتری ها ممکن است از طریق ترک های ناشی از عفونت قارچی، ترک های خشک، گزش حشرات یا برش ناشی از شیو کردن ریش و مو وارد پوست شوند.
سلولیت لایه های عمقی پوست و بافت چربی زیر پوست را مبتلا می سازد. شایعترین موضع وقوع سلولیت پاها است، اگر چه ممکن است در هر نقطه ای از بدن رخ دهد.
بیماران سالمند، بیماران دارای نقص یا سرکوب سیستم ایمنی و بیماران مبتلا به ادم لنفاوی، دیابت یا گردش خون ضعیف بیشتر در معرض خطر ابتلا به سلولیت هستند.
پیش آگهی
اگر درمان بموقع انجام شود، پیش آگهی این بیماری خوب است. اگر علائم برای شروع درمان ظاهر نشوند یا عفونت در صورت یا منتشره باشد، بستری کردن و آنتی بیوتیک وریدی لازم است. در سلولیت شدید بافت های عمقی، التهاب نکروز دهنده فشیا (necrotizing fasciitis) توسط استرپتوکوک ها ایجاد شده و یک اورژانس پزشکی محسوب می شود.
علائم و نشانه های تشخیصی
♦ قرمزی و گرمی پوست روی ناحیه عفونت
♦ تورم و درناک شدن پوست و بافت در اثر عفونت
تست های تشخیصی
♦ بالا رفتن تعداد سلول های سفید خون در CBC
♦ کشت زخم برای شناسایی عامل ایجاد کننده سلولیت
♦ سونوگرافی پا برای تعیین وجود ترومبوز وریدهای عمقی (DVT)
آموزش بیمار و مراقبت در منزل
- آنتی بیوتیک تجویز شده توسط پزشک را طبق دستور و دقیق مصرف کنید حتی اگر احساس بهبودی کردید، آنتی بیوتیک را قطع نکنید.
- ناحیه مبتلا را بالا نگه دارید.
- ناحیه مبتلا را تمیز و خشک نگه دارید (پس از استحمام کاملا محل خشک شود)
- ناحیه مبتلا را چهار بار در روز با کمپرس گرم کنید.
- در صورت مشاهده علائم هشدار دهنده زیر به پزشک مراجعه نمائید:
علائم هشدار دهنده بیماری
- اگر پس از گذشت دو روز از شروع درمان علائم بهبود نیافت
- در صورت وجود تب و احساس خواب آلودگی
- اسهال و استفراغ و دردهای عضلانی
- وجود رگه های قرمز روی پوست ناحیه مبتلا
- مناطقی که قرمز شده است بزرگتر شده و یا به تیرگی تمایل یابد
- مفصل و استخوان منطقه درگیر دردناک شده باشد. (با وجود بهبودی پوست)
- عفونت عود کننده باشد و در همان جای قبلی یا نواحی دیگر بروز کند
- ادم شدید همراه با تجمع مایع در محل مبتلا
- اگر علائم جدیدی مشاهده شد
